Pennekinderen - Anne Frank


Het dagboek van Anne Frank is wereldwijd bekend. Minder bekend is dat Anne naast haar dagboek ook verhaaltjes schreef en zelfs een aanzet tot een heuse roman. Ze noemde dat haar ' pennenkinderen'. Deze teksten (voor zover mogelijk) zijn nu samengebracht in een bijzondere uitgave met illustraties van bekende illustratoren. Daarnaast zijn er citaten uit het dagboek opgenomen die samenhangen met de verhalen. Het voorwoord is geschreven door Malala Yousafzai.

De verhalen die Anne schreef laten zich in verschillende groepen indelen. De meeste gaan over gebeurtenissen in het Achterhuis, bijvoorbeeld hoe een doorsnee zondag eruit zag, hoe meneer Pels in het Achterhuis worsten maakte of de vlooienplaag die kat Mouschi veroorzaakte. Er zijn ook verhalen waarin Anne terugkijkt en bijvoorbeeld schrijft over het Joods Lyceum. Ze schreef ook sprookjes en verhalen, waaronder een sprookje waarin een wijze kabouter twee kinderen een lesje leert of de avontuurlijke tocht van beertje Blurry die de wereld wil ontdekken. In deze bundel is ook de aanzet tot de roman Cady’s leven opgenomen. Daarover was Anne echter niet tevreden en ze schrijft daarover in haar dagboek dat ze wellicht als veertienjarige nog niet genoeg levenservaring heeft om ‘philosofie’ te schrijven. Een aantal verhalen mag nog niet worden gepubliceerd, in het boek is dan een samenvatting van dat verhaal opgenomen
De verhalen laten onmiskenbaar Anne’s schrijverstalent zien, maar zijn wel de pennekinderen van een puber uit een andere tijd. Zo ligt in de sprookjes de moraal er dik bovenop en haar beschrijving van de uitgebreide zorg in het ziekenhuis waar de zuster naast het bed van haar patiëntje zit te breien is echt van een andere tijd. Schrijnend zijn de passages waaruit het verlangen naar vrijheid spreekt, bijvoorbeeld als Anne beschrijft wat ze ziet van het gewone leven als ze uit het raam kijkt.

Maar liefst vijftig illustratoren hebben de verhalen in beeld gebracht, waaronder bekende Nederlandse illustratoren als Thé Tjong-Khing, Martijn van der Linden, Linde Faas en Charlotte Dematons en ook illustratoren uit andere landen maakten tekeningen, waaronder Britta Teckentrup, Axel Scheffer, Joohee Yoon, Oliver Jeffers en Barroux. De illustratoren kregen de ruimte een persoonlijk stukje te schijven bij hun illustratie. In deze stukjes zit weinig lijn. De een schrijft over hoe het verhaal of het leven van Anne Frank hen inspireerde, anderen maken geen verbinding met de inhoud van het boek. Achterin de bundel zijn (zelfgeschreven) biografieën van alle illustratoren opgenomen.
Het boek ziet er mooi uit. Het heeft een groot formaat, een stevige kaft en de illustraties komen goed tot hun recht. De lay-out echter is rommelig, zo duiken de commentaren van de illustratoren soms midden in het verhaal op.

Het is niet makkelijk om aan te geven voor wie dit boek bedoeld is en dan zien we vaak dat het bij de kinderboeken landt. Het is echter de vraag of dat de goede plek is. De verhaaltjes lenen zich niet om aan de kinderen van nu voor te lezen, het zijn vooral teksten die interessant zijn voor mensen die meer over Anne en haar schrijfsels willen weten.
Dit boek is zeker een must voor kunstliefhebbers, de bundel staat vol origineel werk van vooraanstaande hedendaagse illustratoren.


Pennekinderen
Verhaaltjes en gebeurtenissen uit het Achterhuis
Anne Frank met illustraties van diverse illustratoren
Rubinstein/Anne Frank Stichting, 2024

Wie meer wil weten over de achtergrond van Anne’s pennekinderen kan dat hier vinden

© Thé Tjong-Khing