De woelige wereld van de worm - Noemi Vola

De woelige wereld van de worm van de Italiaanse schrijver en illustrator Noemi Vola is een boek dat opvalt. Het is dik, heeft weinig tekst, veel illustraties en een verrassend onderwerp. De inspiratie voor dit boek vond de schrijver bij Tove Jansson, de Finse schrijfster die hier vooral bekend is van haar Moeminboeken. Ze schreef echter ook voor volwassenen waaronder Zomerboek waarin een grootmoeder en haar kleindochter meerdere onderwerpen bespreken, waaronder ‘visserwormen’. In dit verhaal schrijft de kleindochter een verhandeling over wormen die doormidden gesneden zijn en als afzonderlijke wormen doorleven. Dat onderwerp werkt Vola verder uit.

Voor Vola de lezer een kijkje gunt in het leven van een in tweeën gedeelde worm beschrijft hij eerst algemene wormenwetenswaardigheden. Deze uitleg over het wel en wee in het leven van wormen wordt uitbundig ondersteund met illustraties. We zien een grote verscheidenheid aan wormen en daar zitten veel exemplaren bij waarvan geleerden nog niets weten. Ook beroemde regenwormen worden geportretteerd en die lijken verdacht veel op bekende historische figuren, beroemde muzikanten of bekende sporters.
Na deze algemene kennismaking richt de schrijver zich op de vraag hoe kop en staart van een regenworm samenleven. De twee delen zijn ‘close’ en doen alles samen. We zien ze in hun gezellige ondergrondse woning, we zien ze samen ontbijten, hun verjaardag vieren en naar een sportwedstrijd gaan. Als ze ouder worden ‘groeit de afstand tussen de twee delen’ en kunnen ze zelfs in de knoop raken. Ook dat is weer te zien.
Op een dag slaat het noodlot toe tijdens een onweersbui als de worm door de bliksem in tweeën wordt gekliefd. De voorkant van de regenworm weet nu niet meer waar hij begint en waar hij eindigt. Hij moet alleen verder en dat geeft een identiteitscrises. Hij herkent zichzelf niet meer in de spiegel en vraagt zich af of hij heel is of half. De worm krijgt een afkeer van zichzelf en overweegt iets anders te worden, een schoenveter bijvoorbeeld, of een regenworm met tanden of een steen. Of zal verandering van omgeving helpen zichzelf weer te vinden?

Tekst en tekeningen zijn erg grappig en inventief. In een grafische stijl met eenvoudige vormen tekent Vola de wereld van de worm en zijn overpeinzingen. Zo zien we zijn woonomgeving, de uitwerking van zijn gedachten en zijn dromen. 

De tekeningen zijn vaak grappig, maar het boek van Vola is meer dan een verzameling lolligheden. De zoektocht van de worm die zo ruw van zijn staart gescheiden is levert mooie filosofische gedachten op zoals de vraag of hij in staat is iemand anders te worden en of het überhaupt wel zin heeft iets te worden waar uiteindelijk niets van overblijft.
Vola sluit zijn verhandeling af met antwoord op de vraag wat er met de andere kant van de worm is gebeurd en een waarschuwingspamflet.

De woelige wereld van de worm is een origineel boek waarin informatie, malligheid en diepere gedachten moeiteloos samengaan. Een lekker dik boek vol heerlijke illustraties. Wormen waren nog nooit zo leuk.

De woelige wereld van de worm
Noemi Vola, vertaald door Marion Everink
Parade, 2023

© Noemi Vola