12 tot 15 jaar
Patroon - Marco Kunst
‘Mees en ik speelden, net als vroeger, zoals we ook nog fikkie stookten. Deze keer toevallig met een echte patroon…’
Dit spel loopt niet goed af. Per ongeluk veroorzaakt Mylo, wiens dagboek we lezen, de dood van Mees. Zijn beste vriend. Na deze gebeurtenis volgen er ‘uren en uren in spreekkamers, wachtkamers, verhoorkamers, lerarenkamers, kantoren en werkkamers waar deskundigen proberen te ontrafelen wat er nu precies gebeurd is. Deze ‘waarheidszoekmachine’, dit ‘pulken aan de knoop’ in zijn hoofd helpt Mylo niet. Hij blijft worstelen met de vraag in hoeverre hij schuld heeft aan de dood van zijn vriend.
Patroon van Marco Kunst is een boek dat vragen stelt: vragen over schuld, vergeving, keuzes en lotsbestemming. De vragen die Mylo zichzelf stelt dagen ook de lezer uit. Kunst bereikt dit door Mylo een geloofwaardige eigentijdse vertelstem te geven die de wirwar aan emoties geloofwaardig beschrijft. Dat doet hij de ene keer in korte ritmische zinnen waarbij hij sarcasme en cynisme niet schuwt en op andere momenten is er ruimte voor genuanceerde reflectie.
Het eerste deel van het boek draait vooral om de vraag in hoeverre Mylo schuld heeft aan de dood van Mees. In het tweede deel wordt dit thema verbreed en vraagt Mylo zich af of bij zijn geboorte het noodlot al op hem lag te wachten. Is hij slechts een hoofdstuk in het familieverhaal? Dit heeft alles te maken met Mylo’s opa. Opa was soldaat in Vietnam, maar daar praat hij nooit over. Opa is belangrijk voor Mylo die zijn vader nauwelijks kent.
Om antwoorden te krijgen en meer te weten te komen over de familiegeschiedenis reist Mylo met zijn opa naar Amerika om zijn vader te bezoeken. Een reis die patronen in de familiegeschiedenis bloot legt en Mylo tot een ingrijpend besluit doen komen. Toch weet hij uiteindelijk zijn leven weer zin te geven.
Het verhaal van Mylo eindigt in eerste instantie op een dramatisch hoogtepunt waar hij voor het leven kiest. Marco Kunst wilde het daar niet laten eindigen en de lezer met eventuele vragen achter laten. Daarom sluit hij af met een epiloog waarin hij Mylo nog een keer het woord geeft. Dit gedeelte geeft troost en geruststelling, maar heeft ook iets belerends. Wellicht was het beter geweest hier wat mee afstand te nemen en de epiloog niet in de mond van Mylo te leggen, maar als schrijver expliciet naar voren te treden. Of misschien was het nog beter geweest vertrouwen in de lezer te hebben en die zelf zijn conclusies te laten trekken.
Patroon is een indrukwekkend, mooi geschreven boek dat interessante vragen stelt.
