Baron 1898 - Jacques Vriens


Als in de Efteling een nieuwe attractie geopend wordt dan hoort daar een verhaal bij. Dus ook bij de nieuwe dive coaster Baron 1898. Het verhaal speelt zich af rond een goudmijn gebouwd in 1898 door baron Hooghmoed. De baron doet zijn naam eer aan want hij negeert de verhalen over de Witte Wieven, de spookachtige dames die de rust in de natuur bewaken. Zelfs als de mijn keer op keer getroffen wordt door tegenslag en er regelmatig kompels naar boven komen die de Witte Wieven hebben gezien en voor geen goud meer naar beneden willen, stopt hij niet. De baron gaat altijd weer op zoek naar nieuwe mijnwerkers die de moed hebben af te dalen in zijn goudmijn.
Voor de verdere invulling van het verhaal werd Jacques Vriens gevraagd, een begrijpelijke keuze want Vriens is niet alleen een bekend en geliefd kinderboekenschrijver, ook het onderwerp past bij hem. Hij schreef al eerder een prachtig boek over het leven in en rond de Limburgse mijnen in de jaren vijftig (Tien torens diep, 2009)
Vriens geeft de personages een geschiedenis. Zo is de baron aanvankelijk een aardige avonturier die veel van de wereld heeft gezien. Hij bezoekt het dorp Heikant op doorreis naar de haven van Antwerpen. Hij zal vandaar naar Zuid-Amerika vertrekken waar zijn verloofde Dolores wacht. In het dorp logeert hij in de plaatselijke herberg. Daar leert hij de herbergierzoon Jochem kennen en Doortje, die kookt voor de gasten. Zij zijn onder de indruk van de man die zichzelf Gustave noemt.
Om op tijd in de haven te kunnen zijn gidst Jochem Gustave veilig over de verraderlijke heide. Als ze afscheid nemen reist Gustave echter niet rechtstreeks door, maar loopt naar de Heksenbult, het terrein van de Witte Wieven. Daar vindt hij een klompje goud en hij neemt het mee. De zachte stem die hij hoort en de plotselinge wind die opsteekt negeert hij.
In het tweede deel van het verhaal, dat vier jaar later speelt, vertelt Vriens hoe het de baron is vergaan in Zuid-Amerika en waarom hij terugkeert naar Heikant. Ook het wel en wee van Jochem en Doortje wordt beschreven en daarmee krijgt het verhaal een romantisch tintje. Lange tijd houden de twee vol dat ze slechts vrienden zijn, maar jongens en meisjes kunnen rond 1900 niet ´zomaar´ vrienden zijn, zoals de grootvader van Jochem uitlegt:´Jullie worden eigenlijk te groot. Dan gebeuren er dingen tussen jongens en meisjes die nog niet mogen. Pas als je getrouwd bent, is dat geoorloofd´ Doortje en Jochem vinden het lastig om rekening te houden met de mores van het dorp en beide dromen over een bestaan waarin hun toekomst niet vastligt.
Het verhaal over de baron en zijn mijn is spannend en schetst ook een mooi tijdsbeeld. Tussen de regels door wordt bijvoorbeeld de armoede in het dorp beschreven en hoe de komst van de mijn het dorpsleven verandert.

De boeken die in samenwerking met de Efteling worden uitgegeven zijn altijd aantrekkelijk vormgegeven. Bruin, goud en groen zijn ditmaal de overheersende kleuren
en zij roepen de juiste sfeer op. De illustraties zijn veelzijdig: naast tekeningen van onder andere de baron, Jochem en Doortje, zijn er ook sfeervolle vergeelde foto´s en bouwtekeningen te zien. Zo komt de lezer ook nog wat te weten over de aanleg van een mijn. Wie de illustraties heeft gemaakt wordt niet vermeld.

Baron 1898 is een spannend en sfeervol boek, zoals we van Jacques Vriens gewend zijn. Heerlijk om op een veilig plekje in één keer uit te lezen, of om nog eens lekker mee na te genieten als je bekomen bent van een enerverende duik in de Baron 1898.

Baron 1898
Jacques Vriens

Van Holkema & Warendorf/ Efteling 2015