De blauwe vleugels - Jef Aerts

Josh en Jadran zijn broers. Jadran is ‘sterk als een wolvenjong’, maar zijn grote slungelige lijf is traag. Ook in zijn denken is Jadran traag. De broers hebben een hechte band en Josh waakt over zijn grote broer die hij liefdevol Reus noemt. Reus kan lang niet altijd de gevolgen van zijn acties voorzien en dat geeft soms grote problemen.
Op een dag vinden de broers een gewonde kraanvogel die ze meenemen naar huis. Jadran wil de vogel leren vliegen en leent daarvoor de blauwe vleugels van hun moeder. Zij droeg ze ooit toen ze nog in musicals speelden, maar sinds de vader van de jongens verdwenen is kijkt ze er niet meer naar om. De vliegles loopt uit op een drama. Door Jadrans toedoen valt Josh tien meter naar beneden, breekt zijn been en belandt in een rolstoel. De omgeving vindt het nu echt de hoogste tijd dat Jadran in een zorginstelling gaat wonen. Josh en Jadran vinden dit een heel slecht idee, maar hun moeder staat er wel voor open. Als Jadran doorkrijgt wat de bedoeling is wordt hij woedend. Hij vernielt de grote blauwe vleugels, stapt op de tractor en vertrekt. Hij gaat samen met Josh de kraanvogel naar zijn familie brengen. In Spanje.

Jef Aerts heeft een ontroerend boek geschreven over de bijzondere band tussen twee broers. De relatie is niet gelijkwaardig en dat drukt op Josh.
Josh is de verteller van het verhaal en hij benoemt slechts summier hoe zwaar de zorg voor zijn broer kan zijn. Veel vaker vertelt hij over wat hen bindt. Het is dan ook logisch dat Josh met Reus meegaat op zijn tocht naar het zuiden. Een hachelijke onderneming die Josh als volgt beschrijft: ‘Jadran met zijn verbeten blik aan het stuur. Ik met mijn been in het gips en een kraanvogel op schoot. De rolstoel in de achterbak’.
Tijdens de reis kunnen de broers voor het eerst praten over hun vader, want thuis lukt dat niet. Het zijn mooie gesprekken waarin ook duidelijk wordt wat de blauwe vleugels voor Jadran betekenen. De tocht brengt de broers nog dichter bij elkaar, maar maakt ook duidelijk dat de onvoorspelbaarheid van Jadran gevaarlijk is. Aerts biedt geen oplossing voor deze impasse, hij geeft er alleen mooie woorden aan.


De schoonheid van het verhaal ligt voor een groot deel in het taalgebruik. Aerts is goed in kleine veelzeggende tussenzinnen waar je bijna overheen leest. In die zinnen ontglipt verteller Josh soms een opmerking over de moeizame kant van de relatie met zijn broer. Het is duidelijk dat Josh liever vertelt over de leuke kanten en dat doet hij overtuigend. Ook de lezer sluit Jadran in zijn hart.
Het verhaal heeft een aantal terugkerende thema’s waarover de lezer kan nadenken. Het luchtelement keert bijvoorbeeld in veel vormen terug, als het element dat de kraanvogel moet dragen of als levensadem die mensen op een unieke manier kan verbinden.

De sfeer van het verhaal wordt prachtig weergeven in de illustraties van Martijn van de Linden. De kraanvogel die zo’n belangrijke rol in het verhaal speelt duikt door het hele boek op en markeert de titelloze hoofdstukken. De verschillende delen van het boek, die wel een titel hebben, worden voorafgegaan door fraaie illustraties in grijstinten met blauw.

De blauwe vleugels is een ontroerend en prachtig geschreven boek.

De blauwe vleugels
Jef Aerts (tekst) en van Martijn van der Linden (illustraties)

Querido, 2018