Gozert - Pieter Koolwijk


Pieter Koolwijk die in 2011 debuteerde als kinderboekenschrijver is alweer aan zijn zesde boek toe en ook deze keer maakte hij het samen met illustratrice Linde Faas. Een aantal vertrouwde elementen uit zijn eerdere werk keren terug in zijn nieuwe boek Gozert. Ook in dit verhaal kun je een aanklacht tegen de maatschappij lezen, vooral de geringe ruimte die mensen krijgen om af te wijken van de norm. En ook in dit verhaal speelt de kracht van de fantasie een grote rol.

Het verhaal gaat over Ties. Hij heeft een geweldige vriend, die hij Gozert noemt. Hij is iets ouder dan Ties en hij kan alles. Er is wel een probleem: andere mensen kunnen Gozert niet zien of horen.
Ties komt nogal eens in de problemen als hij op avontuur gaat met Gozert. Bijvoorbeeld als hij doorweekt thuis komt van een trollenjacht, als hij zijn juf een heks noemt of als hij het hek van de kinderopvang openzet en ‘jullie zijn vrij’ roept naar de verbaasde kleuters.
Ties drijft zijn ouders tot wanhoop, maar hij begrijpt niet waar zij zich zo druk over maken. Gozert is zijn beste vriend en hij beleeft heerlijke avonturen met hem. Ties is dan ook niet van plan pillen te slikken die Gozert zouden doen verdwijnen. Ten einde raad besluiten Ties’ ouders om hun zoon naar Huize Hoopvol te brengen.


Koolwijk beschrijft overtuigend hoe belangrijk Gozert voor Ties is. Ze beleven samen fantastische avonturen waar de lezer volop van mee geniet. Ties en Gozert nemen het op tegen verschrikkelijke monsters, al ziet de buitenwereld alleen acties die ze niet begrijpen. Bijvoorbeeld als Gozert een eetbeestje ontdekt dat al snel uitgroeit tot een enorm maaltijdmonster en Ties met de heilige drietand in de hand de strijd ermee aanbindt ziet de omgeving alleen een jongen die schreeuwend over de eettafels rent en onrust veroorzaakt.
De lezer kijkt door de ogen van Ties, hij is de verteller van het verhaal. Zo begrijpt de lezer dat Gozert Ties’ wereld mooier maakt. Zo is zonder Gozert Huize Hoopvol een kaal koud gebouw, maar met Gozert is het een kasteel met kroonluchters waar Ties geen kamer heeft maar een kampeerplek in de jungle met een tent en een hangmat voor zijn vriend.
Koolwijk beschrijft mooi hoe Ties naar andere mensen kijkt. De volwassenen ziet hij vaak niet als mensen. Zo is zijn psychiater een robot en de groepstherapeut een slakkenkoningin. Ties geniet van de verhalen van de andere kinderen, die voor hem waar zijn. Een meisje vindt hij echt geweldig, vooral omdat zij Gozert kan horen. Ties ziet hierin de bevestiging dat Gozert echt bestaat.
Het verhaal neemt een sombere wending als Ties erachter komt dat het grote gevolgen kan hebben als hij geen afscheid neemt van zijn vriend. Hij wordt gedwongen zijn kleurrijke spannende leven in te ruilen voor een leven in een saaie grijze wereld.
Koolwijk geeft zijn verhaal een verrassend en warm einde, een pleidooi om ruimte te geven aan zaken die we niet helemaal begrijpen en mensen te laten zijn wie ze zijn. De schrijver laat in het midden wat de reden is dat Gozert Ties veel minder vaak in de problemen brengt. Het is in zekere zin een makkelijke uitweg om een positief einde aan het verhaal te geven, dat is fijn voor het verhaal maar het heeft weinig met de realiteit van het leven met psychoses te maken.
Ook in dit boek is er weer alle ruimte voor de illustraties van Linde Faas die met haar kleurrijke tekeningen de wonderlijke wereld van Ties en Gozert tot leven brengt. We zien vaak wat Ties ziet en dan spettert de fantasie en de gein van de pagina’s.

Gozert is een boek dat zich niet makkelijk in een hokje laat plaatsen. Het is een boek vol avontuur, maar met een serieuze ondertoon. Een boek dat de vraag oproept in hoeverre je werkelijk jezelf mag zijn en hoe dit in het dagelijks leven een plaats kan krijgen.

Gozert
Pieter Koolwijk, met illustraties van Linde Faas

Lemniscaat, 2020