Boris & Berber - Aby Hartog


In de jeugdliteratuur is het korte verhaal niet zo populair, zeker niet voor kinderen ouder dan zes jaar. Aby Hartogs boek De problemen van Boris & Berber, mede tot stand gekomen door crowdfunding, is een voorbeeld dat het wel kan.
Boris en Berber zijn een tweeling. Hun leeftijd wordt niet gegeven, maar dat zal in de basisschoolleeftijd zijn. Het zijn kinderen vol ondernemingslust en een sprankelende fantasie en dat leidt tot vermakelijke avonturen. De verhalen beginnen altijd met een herkenbare situatie, maar die loopt vervolgens wat meer uit de hand dan bij het gemiddelde kind. Dat is natuurlijk heerlijk om te lezen. Als Boris en Berber besluiten hun vader te pesten dan loopt dat uit op een watergevecht van epische proporties, als ze gaan vissen moet de reddingsbrigade uitrukken en als ze midden in de zomer zin hebben in kerst, gaan ze een kerstboom halen in het park. Vaak is de tweeling onbezonnen en leidt dat tot gedonder. Of ze brengen anderen in moeilijkheden, meestal hun ouders. Die ouders zijn overigens leuke warme mensen, die heus wel eens genoeg hebben van hun ondernemende kroost, maar wel veel van ze houden.
Boris en Berber veroorzaken niet alleen zelf problemen, de problemen weten hen ook goed te vinden. Als ze pijltjes gaan blazen veroorzaken ze per ongeluk een brand (die ze ook weer blussen), als ze iemand in een rolstoel helpen krijgen ze een boze hond achter zich aan en als ze het advies van hun ouders opvolgen als ze niet weten wat ze moeten gaan doen is het weer niet goed.

Over de vijfentwintig korte verhalen hangt een nostalgische sfeer. Deels komt dat omdat de tweeling niets met een telefoon doet en niet gamet. Zij spelen buiten, maken en slopen dingen en gebruiken hun fantasie om gewaagde experimenten te verzinnen en uit te voeren. Ook het taalgebruik heeft een zweem van nostalgie. Dat begint al met de hoofdstuktitels die elk beginnen met Boris & Berber, gevolgd door een aanduiding van hun avontuur. Bijvoorbeeld Boris en Berber krijgen borsten of Boris en Berber gaan naar het museum. In de verhalen wordt de tweeling regelmatig aangesproken op hun gedrag en dan gebruikt Hartog heerlijk ouderwetse woorden als ‘schavuit’, of ‘schobbejak’.
Hartog beheerst de kunst van het schrijven van een kort verhaal. Ieder verhaal gaat ergens over en kan in principe iemands lievelingsverhaal worden. Heel knap is het dat elk verhaal mooi afgerond wordt.

Het boek is aantrekkelijk uitgegeven met een overzichtelijke lay-out en prachtige illustraties van Herma Starreveld. Zij werkt met een steunkleur en ze heeft een losse speelse stijl. Natuurlijk zien we vaak de tweeling, maar er zijn ook mooie andere illustraties, zoals een groep starende koeien of bloemen in een vaas.

De problemen van Boris & Berber is een vrolijk vermakelijk boek over een tweeling die zichzelf en anderen vaak in de problemen brengen door hun tomeloze fantasie en daadkracht. Een fijn boek om voor te lezen en ook een fijn boek om zelf te lezen., zeker voor lezers die terugschrikken voor lange stukken tekst. Volwassenen die van brave kinderen houden kunnen dit boek beter laten liggen, maar de streken van de tweeling zal een grote groep kinderen in de basisschoolleeftijd zeker aanspreken.

De problemen van Boris & Berber
Aby Hartog met illustraties van Herma Starreveld
Menuet, 2020