Tiril en de toverdrank - Bette Westera


De eervolle opdracht om het Kinderboekenweekgeschenk te schrijven ging dit jaar naar Bette Westera. Geen verrassende keus. Na vier Zilveren Griffels, twee Gouden Griffels, de Woutertje Pieterse Prijs en de Boekenleeuw werd het wel een keertje tijd. Bette Westera schrijft al meer dan twintig jaar kinderboeken in verschillende genres. Ook is ze een veel gevraagd vertaalster van prentenboekteksten.
Voor het Kinderboekenweekgeschenk koos Bette Westera voor een bewerking van een verhaal uit de Noorse mythologie dat ze verbindt met de vroege geschiedenis van Noorwegen. In de tekst wisselen proza en poëzie elkaar af.

Het verhaal speelt in het Hoge Noorden en begint in het jaar 862 bij een overpeinzing van Odin de oppergod. Hij is er niet over te spreken dat de mensen elkaar uitmoorden, ‘straks is er niemand meer om in ons te geloven’. Hij besluit in te grijpen. Odins raven geven koning Harald de opdracht om het Hoge Noorden te verenigen tot een rijk en zo voor vrede te zorgen.
Dan verplaatst het verhaal zich naar Tiril en haar beste vriend Thialfi. Zij wonen in het laatste dorp dat koning Harald nog moet veroveren. De bewoners van het dorp vrezen de koning en willen vechten of vluchten. Ook de ouders van Tiril en Thialfi hebben de vluchtplannen al klaar, maar de kinderen willen liever blijven. Zij bedenken een oplossing. Iemand moet met mooie wijze woorden de bewoners van het dorp overtuigen van de goede bedoelingen van koning Harald. Maar niemand heeft de gave van het woord.
Tiril en Thialfi zien dat de talenten van Kvasir nodig zijn, de god van de vertelkunst. Kvasir stierf echter een gewelddadige dood. Van zijn bloed werd een honingdrank gemaakt en wie daarvan drinkt wordt een begaafd spreker. Tiril en haar vriend zijn vastbesloten die drank te vinden en zo hun dorp te redden.

Bette Westera combineert de traditionele Noorse sagen inventief met de avonturen van de twee kinderen en geeft de lezer zo de gelegenheid het verhaal vanuit een niet goddelijk perspectief te beleven. Dat is niet helemaal waar want Tiril heeft de bijzondere gave dat ze van gedaante kan veranderen en dat roept de vraag op of ze misschien een dochter is van de god Loki. Haar gave komt goed van pas tijdens de zoektocht.
Geheel in stijl met de Noorse mythologie ontmoeten de kinderen tijdens hun queeste Odin die in mensengedaante naar de aarde is gekomen. Het blijft in het midden of Odin met zijn goddelijk inzicht de kinderen naar hun doel leidt, of dat toeval een rol speelt.
Koning Harald I is een historische figuur waar in de loop der tijd verschillende verhalen over zijn geschreven. Zoals het verhaal dat hij zijn haar pas wilde knippen als hij zijn taak om Noorwegen te verenigen volbracht had. Dat levert hem in dit verhaal de bijnaam Harald Haardos op.
De goden spelen een belangrijke rol in het verhaal en spreken de lezer ook toe. In dichtvorm stellen ze zichzelf voor en maken de lezer deelgenoot van hun mening en plannen. Hier toont Bette Westera nog maar eens haar grote dichterstalent. Rijm en ritme zijn perfect en de woordkeuze vaak origineel. De gedichten zijn informatief en ook grappig zonder uit de band te springen.

Tiril en de toverdrank is een geslaagd Kinderboekenweekgeschenk dat de lezers op een speelse manier kennis laat maken met de Noorse mythologie, waar wispelturige goden, gemene dwergen en domme reuzen de verhalen kleur geven. Het boekje is aantrekkelijk en sfeervol geïllustreerd door Pyhai, die ook tekent voor de vormgeving.
 

Tiril en de toverdrank
Bette Westera met illustraties van Pyhai
Kinderboekenweekgeschenk 2021