Applaus voor mijn vinger - Erik van Os


Erik van Os is een grote naam in de wereld van de kinderpoëzie. Alleen en samen met zijn vrouw Elle van Lieshout schreef hij vele prachtige gedichten, prentenboeken en ook liedjes. Applaus voor mijn vinger is een poëziebundel voor jongeren vanaf een jaar of twaalf. De poëzie in deze bundel is toegankelijk, wat overigens niet wil zeggen dat het hier om tweederangspoëzie gaat, integendeel. Van Os schrijft altijd volwassen poëzie voor iedere doelgroep.

Van Os sluit in zijn onderwerpkeuze aan bij wat jongeren bezighoudt. Zo zijn er veel gedichten over ouders. Die ouders maken ruzie met elkaar of communiceren juist niet, ze kunnen ook troosten en soms zijn ze zelfs een held. Ook andere familieleden worden besproken, zoals zussen of grootouders. Opvallend is dat broers ontbreken. Verder zijn er gedichten over de liefde, vriendschap en school en over het opspelen van puberteitsperikelen, zoals in het gedicht Starend naar stukjes:

Er een gewoonte van maken
het moeilijk te hebben. Jezelf

bij elkaar te rapen. Boos
in elkaar te zetten. Kwaad
uit elkaar te halen. Stug

te staren naar je losse stukjes
die het allemaal beter weten.

Humor ontbreekt niet, poëzie leent zich namelijk goed om lezers op een andere manier naar alledaagse dingen te laten kijken die daardoor ineens grappig kunnen worden. De lofzang op de vinger die licht kan doen ontbranden of het gedachte-experiment om de hemel te verbouwen zijn daar voorbeelden van.

Sommige gedichten zijn op muziek gezet die de lezer kan beluisteren op de gebruikelijke kanalen. Dat kan iets toevoegen. Bijvoorbeeld bij het gedicht Schaapjes. Lees je dit gedicht van papier dan kun je dat doen in een stevig marsritme dat aansluit bij de inhoud. Luister je echter naar het lied, dan hoor je lieflijke muziek die de inhoud van het gedicht weer op een andere manier doen beleven.

Het is fijn als een dichtbundel een mooie lay-out heeft en illustraties die op de tekst inspelen. Dat is hier zeker het geval. Jan Jutte heeft zich duidelijk laten inspireren door de tekst en daar passende en originele illustraties bij gemaakt. Ze laten bijvoorbeeld de verscheurdheid zien van het kind dat pendelt tussen het huis van zijn vader en zijn moeder, of hoe oma is samengesteld uit diverse hulpmiddelen. Juttes stijl pas goed bij het beoogde lezerspubliek. Hij laat zien hoe je met perspectief, kleur en een originele interpretatie van de tekst veel kan uitdrukken. Zowel Van Os als Jutte laten zien hoe leuk het is te spelen met taal en beeld.


Applaus voor mijn vinger
Erik van Os met illustraties van Jan Jutte
Querido, 2022

© Jan Jutte