Patina - Jason Reynolds


Twaalfjarige Patina (Patty) heeft al de nodige klappen van het leven gekregen. Haar vader overleed toen ze zes was (nog voor de geboorte van kleine zusje Maddy) en haar moeder moest ten gevolge van diabetes haar benen laten amputeren en kan niet meer voor haar dochters zorgen. Patty en Maddy wonen nu bij de broer van hun vader oom Tony en zijn (witte) vrouw die de meisjes Mamlie noemen. Er wordt liefdevol voor hen gezorgd, vooral door Mamlie voor wie niets teveel is. Toch voelt Patty zich verantwoordelijk voor haar zusje en haar moeder en ze doet haar uiterste best zo goed mogelijk voor hen te zorgen.
De verhuizing naar haar oom en tante heeft er ook voor gezorgd dat Patty naar een andere school moest, de Chester Academie, een school waar ze nog geen seconde lol heeft gehad. Ze beschrijft de school als een plek voor rijke ‘staartzwiepers’, een school waar bijna niemand een bijnaam heeft en waar de rijke veelal witte meiden alles mogen, bijvoorbeeld make-up dragen. Ze weet niet goed hoe ze haar plek moet innemen in deze gemeenschap.
Ook is ze ‘die nieuwe’ in haar atletiekgroep, maar daar is ze een stuk minder onzeker. Ze weet dat ze goed kan rennen. De 800 meter is haar specialiteit en verliezen is geen optie. Als de coach besluit dat het team gaat meedoen aan de estafette blijkt dat hard rennen niet het enige is waar het om draait in de sport.

De Amerikaanse zwarte schrijver Jason Reynolds schrijft over het dagelijks leven van (veelal zwarte) jongeren in Amerika. Patina is het tweede deel van een serie waarin het hardloopteam centraal staat. In ieder deel is een ander lid van het team aan het woord.
Voor Patina is het hardlopen een uitlaadklep, alles wat haar dwars zit drukt ze weg tot in haar benen. Als het team gaat trainen voor de estafette maakt de coach duidelijk dat ze nooit het stokje mogen loslaten: ‘Dit stokje staat voor de energie van ons team. Als we het aan elkaar doorgeven, blijft de energie van het team (…). Maar zodra iemand besluit dat hij of zij het niet door wil geven, niet mee wil doen, dan wordt het evenwicht van de energie verstoord en staan je teamgenoten met lege handen.
De wijsheid van de coach gaat ook op in het dagelijks leven dat eveneens om evenwicht en teamspirit vraagt. Patty komt daarachter bij het maken van een gemeenschappelijk werkstuk en als er opnieuw onheil voor de familie dreigt.
Reynolds is een geweldige schrijver (hij kreeg een Zilveren Griffel in 2022) die zijn personages een authentieke stem geeft. Door Patty het verhaal te laten vertellen zit de lezer in haar hoofd en bovenop haar emoties. Ze maakt scherpe observaties en beschrijft die vaak met humor, die goed overeind blijft in de uitstekende vertaling van Maria Postema. De lezer leeft mee met haar worsteling om haar plek te vinden in het nieuwe leven. Reynolds legt niets uit, maar laat duidelijk zien wat Patina bezig houdt. Uiteindelijk is de boodschap dat Patina er niet alleen voor staat in het leven. Er staan fijne mensen om haar heen waarmee ze is een verbonden, een team waarop ze kan bouwen. ‘Kom op Patty. Kom op!’ is dan ook de laatste hoopvolle zin van het boek.


Patina
Jason Reynolds, vertaald door Maria Postema
Condor, 2024