De Griffelwinnaars 2024
Gisteren, 19 juni, werden de Zilveren Griffels en Zilveren Penselen van 2024 uitgereikt.
In dit stukje vind je wat algemene informatie over de Griffels en dan een overzicht van de winnaars en een korte beschrijving van de winnende titels.
Hoe zit het ook alweer met die Griffels
Een zevenkoppige jury bepaalt jaarlijks wie de Zilveren Griffels en de Gouden Griffel zullen winnen. De CPNB organiseert het juryproces en stel de jury samen, die overigens geheel zelfstandig kan en mag oordelen. De juryleden hebben een verschillende achtergrond, maar hebben natuurlijk wel allemaal hart voor het kinderboek.
De Griffels worden toegekend in verschillende categorieën: Tot zes jaar, Zes tot negen jaar, Negen tot twaalf jaar, Twaalf tot vijftien jaar, Informatief en Poëzie. De Griffeljury kan maximaal drie Zilveren Griffels per categorie toekennen en het totaal mag nooit meer dan twaalf zijn. Er mag dus één Zilveren Griffel per categorie verschoven worden naar een andere categorie, maar nooit meer dan drie Griffels in dezelfde categorie worden toegekend. Dit jaar zijn er in de categorieën Negen tot twaalf jaar en Informatief drie Griffels toegekend en de in de categorieën Tot zes jaar en Zes tot negen slechts een.
De jury beoordeelt boeken uit het voorafgaande jaar, dus dit jaar de boeken uit 2023 en zowel vertaald werk als oorspronkelijk Nederlandstalig komt in aanmerking voor bekroning.
De Gouden Griffel wordt later dit jaar bekendgemaakt, in september. Voor deze prijs zijn alle Zilveren Griffels genomineerd die oorspronkelijk Nederlandstalig zijn, vertalingen komen dus niet in aanmerking.
De bekroningen van 2024
Categorie Tot zes jaar
Een zevenkoppige jury bepaalt jaarlijks wie de Zilveren Griffels en de Gouden Griffel zullen winnen. De CPNB organiseert het juryproces en stel de jury samen, die overigens geheel zelfstandig kan en mag oordelen. De juryleden hebben een verschillende achtergrond, maar hebben natuurlijk wel allemaal hart voor het kinderboek.
De Griffels worden toegekend in verschillende categorieën: Tot zes jaar, Zes tot negen jaar, Negen tot twaalf jaar, Twaalf tot vijftien jaar, Informatief en Poëzie. De Griffeljury kan maximaal drie Zilveren Griffels per categorie toekennen en het totaal mag nooit meer dan twaalf zijn. Er mag dus één Zilveren Griffel per categorie verschoven worden naar een andere categorie, maar nooit meer dan drie Griffels in dezelfde categorie worden toegekend. Dit jaar zijn er in de categorieën Negen tot twaalf jaar en Informatief drie Griffels toegekend en de in de categorieën Tot zes jaar en Zes tot negen slechts een.
De jury beoordeelt boeken uit het voorafgaande jaar, dus dit jaar de boeken uit 2023 en zowel vertaald werk als oorspronkelijk Nederlandstalig komt in aanmerking voor bekroning.
De Gouden Griffel wordt later dit jaar bekendgemaakt, in september. Voor deze prijs zijn alle Zilveren Griffels genomineerd die oorspronkelijk Nederlandstalig zijn, vertalingen komen dus niet in aanmerking.
De bekroningen van 2024
Categorie Tot zes jaar
De restjes van de zon
Edward van de Vendel
Querido
Een prentenboek met een prachtige tekst, die heel lekker voorleest. Het verhaal gaat over de dieren in het bos die zich afvragen waar de restjes van de zon gebleven zijn als het herfst wordt. Twee dieren gaan op zoek.
Het prentenboek heeft betrekkelijk veel tekst, maar deze kent een logische opbouw en hoeft daarom de jonge lezers niet af te schrikken. Het boek zal het beste tot zijn recht komen bij kinderen rond een jaar of vijf die het nog logisch vinden dat je restjes van de zon gaat zoeken.
Categorie Zes tot negen jaar
Querido
Een prentenboek met een prachtige tekst, die heel lekker voorleest. Het verhaal gaat over de dieren in het bos die zich afvragen waar de restjes van de zon gebleven zijn als het herfst wordt. Twee dieren gaan op zoek.
Het prentenboek heeft betrekkelijk veel tekst, maar deze kent een logische opbouw en hoeft daarom de jonge lezers niet af te schrikken. Het boek zal het beste tot zijn recht komen bij kinderen rond een jaar of vijf die het nog logisch vinden dat je restjes van de zon gaat zoeken.
Categorie Zes tot negen jaar
Vuurtorenbeer
Mathilde Stein
Uitgeverij Lemniscaat
Een fantastisch boek voor een groot lezerspubliek. Het verhaal gaat over Vuurtorenbeer die op zijn eiland volkomen gelukkig is tot hij in de krant over de belevenissen van Avonturenbeer leest. Ineens vindt hij zijn leven maar saai. Als Avonturenbeer op zijn eiland strandt blijkt deze echter helemaal niet zo fantastisch.
Het verhaal speelt in op de trend dat veel mensen naar buiten toe zich beter voordoen dan ze zijn en dat andere mensen zich daardoor minder voelen. Verwacht echter geen moraliserend boek, integendeel. Stein schreef een heerlijk onderhoudend verhaal in een prachtige stijl, waarbij ze rekening houdt met jonge lezers die nog niet veel ervaring hebben met zelfstandig lezen. Toch is de tekst levendig en grappig en leent zich ook uitstekend om voor te lezen. Deze kwaliteiten maken het boek ook geschikt om zelfstandig te kezen voor wat oudere kinderen die wellicht nog wat oefening in het lezen nodig hebben.
Categorie Negen tot twaalf jaar
Uitgeverij Lemniscaat
Een fantastisch boek voor een groot lezerspubliek. Het verhaal gaat over Vuurtorenbeer die op zijn eiland volkomen gelukkig is tot hij in de krant over de belevenissen van Avonturenbeer leest. Ineens vindt hij zijn leven maar saai. Als Avonturenbeer op zijn eiland strandt blijkt deze echter helemaal niet zo fantastisch.
Het verhaal speelt in op de trend dat veel mensen naar buiten toe zich beter voordoen dan ze zijn en dat andere mensen zich daardoor minder voelen. Verwacht echter geen moraliserend boek, integendeel. Stein schreef een heerlijk onderhoudend verhaal in een prachtige stijl, waarbij ze rekening houdt met jonge lezers die nog niet veel ervaring hebben met zelfstandig lezen. Toch is de tekst levendig en grappig en leent zich ook uitstekend om voor te lezen. Deze kwaliteiten maken het boek ook geschikt om zelfstandig te kezen voor wat oudere kinderen die wellicht nog wat oefening in het lezen nodig hebben.
Categorie Negen tot twaalf jaar
De jongen die van de wereld hield
Tjibbe Veldkamp
Uitgeverij Querido
Een boek met een heel origineel uitgangspunt: Adem krijgt een voorschot op zijn leven en mag proberen zijn ouders, die elkaar kortstondig hebben ontmoet, bij elkaar te brengen. Dat blijkt een lastige klus en daarmee dreigt Adem voorgoed te verdwijnen.
Tjibbe Veldkamp is een echte verhalenverteller en vanaf de eerste bladzijde houdt hij de lezer in zijn greep. In mooie en toegankelijke taal volgt de lezer Adem in zijn pogingen zijn ouders en het leven te begrijpen. Een boek voor iedereen vanaf een jaar of negen die van een bijzonder en goed verteld verhaal houdt.
Uitgeverij Querido
Een boek met een heel origineel uitgangspunt: Adem krijgt een voorschot op zijn leven en mag proberen zijn ouders, die elkaar kortstondig hebben ontmoet, bij elkaar te brengen. Dat blijkt een lastige klus en daarmee dreigt Adem voorgoed te verdwijnen.
Tjibbe Veldkamp is een echte verhalenverteller en vanaf de eerste bladzijde houdt hij de lezer in zijn greep. In mooie en toegankelijke taal volgt de lezer Adem in zijn pogingen zijn ouders en het leven te begrijpen. Een boek voor iedereen vanaf een jaar of negen die van een bijzonder en goed verteld verhaal houdt.
Zebedeus en het ganzenbord van Wisse
Koos Meinderts
Uitgeverij Hoogland & Van Klaveren
Dit boek is een reisverhaal. De sympathieke beer Zebedeus reist over het ganzenbord waar het lot bepaalt wat en wie hij tegenkomt. Het verhaal laat zich op verschillende manieren lezen. Het is een avonturenverhaal vol spannende, grappige en ontroerende gebeurtenissen en ontmoetingen. De meer ervaren lezer zal ook de diepere laag van het verhaal zien waar Meinderts filosofeert over het leven. Een boek dus voor een breed publiek omdat er voor ieder wat uit te halen is. De vele kleurrijke tekeningen van Annet Fienieg zullen kinderen zeker aanspreken.
Uitgeverij Hoogland & Van Klaveren
Dit boek is een reisverhaal. De sympathieke beer Zebedeus reist over het ganzenbord waar het lot bepaalt wat en wie hij tegenkomt. Het verhaal laat zich op verschillende manieren lezen. Het is een avonturenverhaal vol spannende, grappige en ontroerende gebeurtenissen en ontmoetingen. De meer ervaren lezer zal ook de diepere laag van het verhaal zien waar Meinderts filosofeert over het leven. Een boek dus voor een breed publiek omdat er voor ieder wat uit te halen is. De vele kleurrijke tekeningen van Annet Fienieg zullen kinderen zeker aanspreken.
Het kleine heelal
Annejan Mieras
Uitgeverij Lemniscaat
Een boek om te koesteren. Het verhaal draait om kinderen die een moeilijke periode doormaken en elkaar ontmoeten op een verlaten winterse camping. De lezer leeft mee met het wel en wee van de hoofdpersonages. Het verhaal gaat over verlies, vriendschap, jezelf mogen zijn, onzekerheid en liefde. Nergens wordt het sentimenteel. Er zit spanning in het verhaal, er zijn onverwachte wendingen en er is humor. Een prachtig geschreven boek ook, met een originele opbouw waarin het terugkerende thema van de sterren en het heelal een hoofdrol spelen. Een (voor)leesboek dat een groot en breed lezerspubliek verdient.
Categorie Twaalf tot vijftien jaar
Joana Estrela, vertaald door Finne Anthonissen
Uitgeverij Querido
Pardalita is een Portugees verhaal over verliefd worden en alles wat dat teweeg brengt aan gevoelens. Pardalita is de naam van het meisje waar de zestienjarige Raquel ineens gevoelens voor krijgt, sterkere gevoelens dan voor haar vriend. Het bijzondere aan dit boek is dat een belangrijk deel van het verhaal in beeld wordt verteld. Daar waar woorden het overnemen krijgt de lezer prachtige zinnen die complexe gevoelens beschrijven, herkenbaar voor ieder die weleens verliefd is geweest. Ook de Penseeljury zag de schoonheid van dit boek en bekroonde de illustraties.
Dit is een boek voor alle pubers omdat het zo mooi laat zien hoe ingewikkeld en tegelijkertijd hoe verrukkelijk het is om verlief te zijn. Dit boek met veel beeld en weinig tekst zal menig puber aanspreken. Ze lezen dan weliswaar een relatief korte tekst, maar die is wel van hoge kwaliteit. Dit is echt een boek dat in iedere middelbare school een plek verdient.
De spin en de sleutel
Anna Woltz
Uitgeverij Querido
Anna Woltz behoeft nauwelijks introductie. Ook in dit boek laat ze zien dat ze een geweldige schrijfster is die hedendaagse problemen aansnijdt en dat in een heel fijn leesbaar verhaal giet.
De hoofdpersonen, Elena en Atlas, hebben het beide moeilijk. Elena wordt uitgekotst op de sociale media en Atlas heeft alle vertrouwen in de mensheid verloren en bereidt zich voor op een grote ramp. Noodgedwongen brengen ze de zomervakantie in elkaar nabijheid door en aanvankelijk moeten ze niets van elkaar hebben. Toch groeien ze naar elkaar toe. Woltz geeft de hoofdpersonages om en om het woord. Ondanks de heftige thema’s die aan de orde komen zal de lezer veel glimlachen, want Woltz’s dialogen zitten vol humor en zijn fantastisch geschreven.
De hoofdpersonen in het boek zitten op de middelbare school, maar kinderen uit groep acht zullen dit boek ook met plezier lezen.
Categorie Informatief
Uitgeverij Querido
Anna Woltz behoeft nauwelijks introductie. Ook in dit boek laat ze zien dat ze een geweldige schrijfster is die hedendaagse problemen aansnijdt en dat in een heel fijn leesbaar verhaal giet.
De hoofdpersonen, Elena en Atlas, hebben het beide moeilijk. Elena wordt uitgekotst op de sociale media en Atlas heeft alle vertrouwen in de mensheid verloren en bereidt zich voor op een grote ramp. Noodgedwongen brengen ze de zomervakantie in elkaar nabijheid door en aanvankelijk moeten ze niets van elkaar hebben. Toch groeien ze naar elkaar toe. Woltz geeft de hoofdpersonages om en om het woord. Ondanks de heftige thema’s die aan de orde komen zal de lezer veel glimlachen, want Woltz’s dialogen zitten vol humor en zijn fantastisch geschreven.
De hoofdpersonen in het boek zitten op de middelbare school, maar kinderen uit groep acht zullen dit boek ook met plezier lezen.
Categorie Informatief
De reis van Manie Schaafijs
Zindzi Zevenbergen
Uitgeverij De Harmonie
Dit boek is meer dan een informatief boek. De inhoud is gebaseerd op een familieverhaal waarin beweerd wordt dat vele jaren geleden familielid Francisco het schaafijs in Suriname heeft geïntroduceerd. De informatie wordt op verschillende manieren gepresenteerd. De geschiedenis van Francisco, die van Madeira afkomstig is, wordt in verhaalvorm gebracht. Daarnaast zijn er stukjes tekst die toelichting geven en de historische achtergrond belichten en de lezer wordt betrokken bij de familiegesprekken die met elkaar proberen te achterhalen hoe een en ander nu precies is gegaan. Ook de kleurrijke illustraties van Hedy Tjin voegen veel toe.
Dit originele boek laat de lezer kennis maken met een stukje onbekende geschiedenis. Het is een speels boek voor lezers vanaf een jaar of negen, een boek waarbij je echt op avontuur gaat.
Uitgeverij De Harmonie
Dit boek is meer dan een informatief boek. De inhoud is gebaseerd op een familieverhaal waarin beweerd wordt dat vele jaren geleden familielid Francisco het schaafijs in Suriname heeft geïntroduceerd. De informatie wordt op verschillende manieren gepresenteerd. De geschiedenis van Francisco, die van Madeira afkomstig is, wordt in verhaalvorm gebracht. Daarnaast zijn er stukjes tekst die toelichting geven en de historische achtergrond belichten en de lezer wordt betrokken bij de familiegesprekken die met elkaar proberen te achterhalen hoe een en ander nu precies is gegaan. Ook de kleurrijke illustraties van Hedy Tjin voegen veel toe.
Dit originele boek laat de lezer kennis maken met een stukje onbekende geschiedenis. Het is een speels boek voor lezers vanaf een jaar of negen, een boek waarbij je echt op avontuur gaat.
Een slijmzoen voor je oma
Matthijs Meeuwsen
Uitgeverij Querido
Meeuwsen neemt de lezer mee naar de diepzee. Daar leven wonderbaarlijke schepsels, waar veel over te zeggen is. De schrijver doet dat met humor, maar nergens verliest hij de informatieve kant uit het oog. Dit is een boek voor iedereen die graag meer wil weten over de natuur. De manier van vertellen doet aan het werk van Bibi Dumon Tak denken, maar van imitatie is een sprake. Meeuwsen had tot voor kort zelfs nog nooit een boek van haar gelezen. De illustraties van Paco Vink maken dit boek vol wetenswaardigheden helemaal af.
Matthijs Meeuwsen
Uitgeverij Querido
Meeuwsen neemt de lezer mee naar de diepzee. Daar leven wonderbaarlijke schepsels, waar veel over te zeggen is. De schrijver doet dat met humor, maar nergens verliest hij de informatieve kant uit het oog. Dit is een boek voor iedereen die graag meer wil weten over de natuur. De manier van vertellen doet aan het werk van Bibi Dumon Tak denken, maar van imitatie is een sprake. Meeuwsen had tot voor kort zelfs nog nooit een boek van haar gelezen. De illustraties van Paco Vink maken dit boek vol wetenswaardigheden helemaal af.
Paddenstoel & co
Geert-Jan Roebers
Uitgeverij Gottmer
Dit boek zal vooral lezers aantrekken in de herfst als de paddenstoelen weer zichtbaar worden. Roebers vertelt op zijn eigen wijze over paddenstoelen en schimmels en ontsluit daarmee een fascinerende wereld waar veel meer gaande is dan de lezer ooit kon vermoeden. Saai wordt het nooit, want Roebers is een levendige verteller die humor en informatie goed in balans houdt. Dit boek hoort op iedere basisschool en verdient ook lezers van alle leeftijden daarbuiten. Paddenstoel & co kreeg ook een Zilveren Penseel. De illustraties van Wendy Panders zijn niet alleen informatief, maar vaak ook grappig en prachtig getekend.
Gelukkig en blij
Edward van de Vendel
Uitgeverij Querido
Uitgeverij Querido
Een kostelijke bundel gedichten voor een breed lezerspubliek. Vijftig gedichten met ieder hun eigen kleur en thema, die samen een eenheid vormen. De dichter laat zijn lezers op een originele manier naar de wereld kijken, een wereld waarin dieren de hoofdrol hebben. Van de Vendel laat de lezer volop genieten van zijn sprankelende taalspel. Het is een feest om de gedichten voor te lezen, omdat het ritme altijd klopt. Het zijn ook gedichten waarin meer te ontdekken valt dan op het eerste gezicht lijkt. Tussen de regels valt veel te ontdekken.
Het is een toegankelijke bundel en daarom ook geschikt voor lezers die (nog) niet vertrouwd zijn met de schoonheid van poëzie.
Het is een toegankelijke bundel en daarom ook geschikt voor lezers die (nog) niet vertrouwd zijn met de schoonheid van poëzie.
Nog lang geen later
Kees Spiering
Uitgeverij Luitingh-Sijthoff
Dit is een gedichtenbundel die wat meer vraagt van de lezer. De meeste gedichten sluiten aan bij de belevingswereld van pubers (laat je niet afleiden door het eerste gedicht in de bundel) en is daarom bij uitstek een boek om jongeren de overstap naar gedichten voor volwassenen te laten maken.
De dichter roept prachtige beelden op, veelal van het platteland in het noorden van Nederland. Spiering geeft woorden aan complexe gevoelens en hij deelt opmerkelijke observaties. Lezers met weinig ervaring in het lezen van poëzie zullen sommige gedichten weerbarstig vinden, maar als ze bereid zijn ze met aandacht te lezen zullen ze de schoonheid ervan zeker ontdekken. De poëzie van Spiering is van hoog niveau en kan diep raken, maar ingewikkeld en/of onbegrijpelijk is het zeker niet. Dit boek is verplichte kost voor iedereen die het vak Nederlands doceert.
Hoe het verder gaat
Eind september zal bekend worden gemaakt wie de Gouden Griffel zal krijgen. De volgende boeken komen daarvoor in aanmerking:
De restjes van de zon Edward van de Vendel
Vuurtorenbeer Mathilde Stein
De jongen die van de wereld hield Tjibbe Veldkamp
Zebedeus en het ganzenbord van Wisse Koos Meinderts
Het kleine heelal Annejan Mieras
De spin en de sleutel Anna Woltz
De reis van Manie Schaafijs Zindzi Zevenbergen
Een slijmzoen voor je oma Matthijs Meeuwsen
Paddenstoel & co Geert-Jan Roebers
Gelukkig en blij Edward van de Vendel
Nog lang geen later Kees Spiering
