Lieve oma pluis - Dick Bruna

                                    
  
nijntje was toch zo verdrietig, nijntje had een dikke traan, weet je waarom nijntje huilde? oma pluis was dood gegaan.

Ook de wereldberoemde Nijntje kan haar oma verliezen en gelukkig maakte haar schepper, Dick Bruna, daar een mooi boekje over. Het verhaal laat zien wat er gebeurt na het overlijden. Er is bijvoorbeeld verdriet:´opa was ook zo verdrietig, opa pluis had ook een traan, nijntje had hem nooit zien huilen, dat had opa nooit gedaan.´ Ook vader, moeder en tante Trijn hebben dikke tranen, we kunnen het op de plaatjes zien.

Het verhaal gaat in op zaken rond het overlijden van oma: ´Oma lag gewoon in bed, hoor, maar het was de laatste keer, ´t was net of zij lag te slapen, maar zij ademde niet meer´.
Later wordt oma in een kist gelegd´´t zag er heel mooi uit van binnen en het leek ook heerlijk zacht´ en weer later wordt de kist gesloten.
Oma wordt begraven en papa Pluis spreekt de aanwezigen toe: ´daar sprak vader nog een woordje, nijntje kon hem goed verstaan, hij zei: dank je wel voor alles, wat je voor ons hebt gedaan.´
Soms gaat Nijntje naar het graf en neemt dan plantjes mee: ´oma hield heel veel van plantjes, daarom maakte nijntje pluis, van het graf een soort van tuintje, net als eerst bij oma thuis.´ Nijntje praat dan ook tegen oma ´en dan was het net, vond nijntje, net of oma haar verstond.´

Het is al bijna vijftien jaar geleden dat dit boekje verscheen en het is niet voor niets dat het nog steeds verkrijgbaar is. Het is een van de weinige boeken waarin voor jonge kinderen het thema ´dood gaan´ aan de ode komt. Voor veel kinderen zal Nijntje een vertrouwd figuurtje zijn en dat maakt het meeleven met haar verdriet makkelijker.
Jonge kinderen begrijpen nog niet veel van de dood, vaak denken ze dat de overleden grootouder een lange slaap houdt en uiteindelijk wel weer terug zal komen. Dat de mensen in hun omgeving verdrietig zijn en huilen kan beangstigend zijn omdat het niet wordt begrepen. Ook is het belangrijk en fijn voor kinderen om (ongeveer) te weten wat er verder gaat gebeuren na het overlijden. De overledene zal in een kist komen en voor jonge kinderen is het geruststellend te weten dat de grootouder ´lekker ligt´, de logica dat je niets meer voelt als je dood bent is voor velen nog een brug te ver. Ook is het goed te weten dat de kist op een gegeven moment dicht gaat. Dick Bruna geeft daar in dit boekje een positieve draai aan: ´toen kon niemand haar meer storen, toen kon oma rusten gaan.´
Nijntje begraaft haar oma en dat gaat anders dan bij een crematie. Toch komen er gemeenschappelijke kenmerken aan de orde, bijvoorbeeld dat er mensen een toespraak houden en dat er gehuild wordt.
Voor jonge kinderen is het verwarrend dat er meteen een steen op het graf van oma Pluis staat, in werkelijkheid duurt dat wel even. Hier zal enige uitleg nodig zijn.
Het verhaal sluit af met het laten zien van oma´s graf, een plaats waar je nog regelmatig naar toe kunt om een beetje dichter bij oma te zijn.

Het boekje is een echt Nijntje-boek. Dick Bruna gebruikt geen sombere kleuren, de achtergrond is vrolijk oranje, wit of groen. De traan van nijntje is duidelijk getekend en springt als het belangrijkste detail op de tekening direct in het oog.
Oma heeft haar ogen gesloten in bed en in de kist.
Verschillende keren beeldt Bruna de konijnenfamilie van de rug af gezien af, zij kijken tijdens de begrafenis ergens naar, maar de lezer ziet niet waarnaar zij kijken. Dit geeft de voorlezer een mooie ingang om met het kind te praten over wat Nijntje ziet en dit eventueel aan te passen aan de eigen omstandigheden.

Lieve oma pluis is een toegankelijk boekje om met peuters en kleuters over de dood te praten.

Lieve oma pluis
Dick Bruna
Mercis, 1996