Sinterklaasliedjes nieuwe stijl



Een logisch gevolg van de zwartepietendiscussie is een kritische blik op de sinterklaasliedjes. Paul Passchier en Thedo Keizer, de auteurs van het liedjesboek Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet, zien de bekende sinterklaasliedjes zelfs als de kern van het probleem `want die zitten vol afschrikwekkende zinnetjes en verwijzingen naar achterhaalde begrippen.´ Zij zijn ervan overtuigd dat het opfrissen van de liedjes een belangrijke rol kan spelen in het opfrissen van het feest: ´Weg met de bedenkelijke verwijzingen naar donkergekleurde mensen en stereotypen, weg met het bang maken van kinderen en- nu we toch bezig zijn - weg met achterhaalde begrippen als ´twee kaatsenballen in een net´ en een ´bromtol met een zweep erbij´.
Zover gaat Koos Meinderts niet. Zijn bewerking van de traditionele liedjes, die te vinden zijn in het cd-boekje Snelle Piet ging uit fietsen, beperken zich tot voor de hand liggende gevoeligheden. Bij hem blijven de kaatsenballen en de roe in ere.

Het is leuk om de bewerkingen eens naast elkaar te leggen. Er zijn al snel verschillen te zien. Zo blijft bij Meinderts Sinterklaas ´blij van zin´ de hele wereld in zijn zak stoppen en bij Passchier en Keizer doet hij dat ´met veel zin´. In het schoentje van Passchier en Keizer zit nog wel een pop met vlechten in het haar, maar haar ´jurkje kant-en klaar´ is vervangen door ´een toverdoos voor een goochelaar´.
Bij Passchier en Keizer zijn bangmakerijen uit de liedjes geschrapt, alle scherpe kantjes zijn eraf.
Dat doet Meinderts niet. Vaak laat hij de originele tekst in tact, brave kinderen worden nog steeds het allermeest bemind en stoute kinderen krijgen ´knorren´.
Passchier, Keizer en Meinderts vinden elkaar in de aanpassingen rond Zwarte Piet. Geen enkele Piet is nog zwart, het zijn gewoon ´Pieten´ geworden, soms met een toevoeging als het ritme van het liedje daarom vraagt. Zo wordt ´want al ben ik zwart als roet, ik meen het toch goed´ bij Meinderts ´Ik kom alle jaren weer, muts met een veer´ en bij Passchier en Keizer is Piet geheel uit het liedje verdwenen.
Soms vraag je je af waarom Passchier en Keizer de tekst hebben aangepast, zoals in de bekende liedjes Sinterklaas kapoentje en Sinterklaasje bonne, bonne, bonne:

´Sinterklaas, kapoentje,
gooi wat in mijn schoentje.
Snoep en speculaasje...
Dank u Sinterklaasje.

Sinterklaasje, boene, boene, boene.
gooi wat in de lege, lege schoenen.
Gooi wat in de hoeken.
Dan gaan we samen zoeken.


Beide boeken hebben een cd waarop de nieuwe teksten te horen zijn. Bij Passchier en Keizer zijn de arrangementen en de uitvoering in handen van Henk Pool. De nieuwe teksten van Koos Meinderts heeft Mathilde Santing ingezongen in een swingend arrangement van Thijs Borsten.
Sinterklaasje kom maar binnen met je Piet is geïllustreerd door Nynke Talsma met kleine kleurige tekeningen waarin alleen verklede kinderen als Piet te zien zijn. Snelle Piet ging uit fietsen is geïllustreerd door Geertje Aalders met handgeknipte illustraties. Haar Pieten hebben allerlei kleuren en roetspikkels op de wangen.

Wie onnodig kwetsende passages graag uit de vertrouwde liedjes ziet verdwijnen, maar wel waarde hecht aan de traditionele woorden en zinnen die voor hedendaagse kinderen hun betekenis verloren kunnen hebben kiest voor Snelle Piet ging uit fietsen. Wie naast onnodig beledigen ook af wil rekenen met de roe, kaatsenballen en lege tonnen kiest voor Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet.

Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet
Paul Passchier en Thedo Keizer
Ploegsma, 2014 

nb
In 2018 verscheen een tweede druk van Sinterklaasje, kom maar binnen met een nieuw voorwoord en andere tekening op de kaft. Deze uitgave heeft geen cd, er wordt naar spotify verwezen.

Snelle Piet ging uit fietsen
Koos Meinderts (tekstbewerking), Mathilde Santing (zang) en Geertje Aalders (ill)
Gottmer, 2014