Alle verhalen van Pieter Konijn - Beatrix Potter

Beatrix Potter (1866-1943) was zesendertig toen ze debuteerde als kinderboekenschrijfster. Ze was een dochter van welgestelde ouders die uit liefhebberij tekende en schilderde. Het liefst tekende ze een van haar vele huisdieren. Tijdens de vakanties in het Lake District of Schotland schilderde ze landschappen.
Het verhaal van Pieter Konijn werd oorspronkelijk geschreven als brief. De vijfjarige Noel Moore, zoon van Potters voormalige gouvernante, kreeg het toegestuurd toen hij ziek was. Jaren later wilde Potter het verhaal uitgeven, maar het werd door zeven verschillende uitgevers geweigerd. Daarop besloot ze het boekje zelf te laten drukken met de illustraties in zwart-wit. Toen uitgeverij Frederick Warne &Co het resultaat zag besloten ze alsnog het boekje uit te brengen op voorwaarde dat Potter gekleurde illustraties maakte. The Tale of Peter Rabbit werd uiteindelijk in 1902 uitgegeven en was een groot succes, binnen een jaar werden er 50.000  exemplaren van verkocht.

Ruim een eeuw later spreekt het verhaal kinderen nog altijd aan. Dat komt onder andere door de prachtige aquarellen waarin het verhaal van het ondeugende konijn op de voet te volgen is. Potter tekent Pieter als een echt konijn. Als hij rechtop loopt lijkt hij menselijk, maar Potter beeldt hem ook zonder kleren op vier voeten af en dan is hij een gewoon konijn. Het verhaal appelleert aan typische kinderthema´s. Pieter is een avontuurlijk konijn en ondeugend want hij negeert de waarschuwingen van zijn moeder. Hij gaat toch de tuin van meneer Verhoef in. Als hij de kwade boer achter zich aan krijgt moet hij zichzelf redden. Maar als hij daarna de uitgang niet meer kan vinden komen de tranen. Uiteindelijk weet hij veilig thuis te komen, maar is wel (en niet voor het eerst) zijn jasje en schoenen kwijtgeraakt.
Twee jaar later brengt Potter opnieuw een boekje uit met Pieter Konijn in een hoofdrol. Samen met zijn neef Benjamin Wollepluis gaat hij weer de tuin van Meneer Verhoef in om zijn jasje en schoenen op te halen die inmiddels aan een vogelverschrikker hangen. De neven beleven een aantal angstwekkende avonturen in de tuin. Ze komen er weer veilig uit, maar ze krijgen
wel een ferm pak slaag van Benjamins vader.

Beatrix Potter maakte twee boekjes per jaar en verdiende daarmee genoeg om een boerderij in het Lake District te kunnen kopen. Ze zette zich in voor het natuurbeheer en werd een fanatieke schapenfokker. In 1909 maakte ze weer een verhaal over de konijnenneven, Het verhaal van De Wollepluis-konijntjes. Ook dit verhaal heeft de bekende ingrediënten. Dit keer zijn de kinderen van Benjamin in gevaar die slapend door Meneer Verhoef gevonden worden en bijna in een zak meegaan naar de boerderij. Meneer Verhoef wil de konijnen verkopen, maar Mevrouw Verhoef wil hun velletjes gebruiken als voering voor haar oude jas. Met hulp van een Minetje Miezemuis komt alles goed.
In 1912 schrijft Beatrix Potter voor het laatst over de neven in Het verhaal van heer Vos. Dit verhaal wijkt op een aantal punten af. Tot 1912 maakte Potter twee boeken per jaar die in een klein formaat - geschikt voor kinderhandjes - werden uitgegeven. Het verhaal van Heer Vos verscheen in een groter formaat en de uitgever hoopte op het begin van een nieuwe serie. Zover kwam het niet, Het verhaal van heer Vos werd haar een-na-laatste boek.
Dit verhaal is aanzienlijk langer dan haar voorgaande verhalen en het heeft minder gekleurde illustraties. Wel voegde Potter er 42 zwart-wittekeningen aan toe. Het valt op dat haar tekenstijl anders is. Nog altijd prachtig, maar minder gedetailleerd. De zwart-witillustraties zijn
bijzonder, ze lijken op houtsneden en het lijnenspel is bijzonder mooi.

Het verhaal van heer Vos gaat over twee´onaangename personen´, Dirk Das en heer Vos. Dirk Das is een viespeuk die telkenmale een van de huizen van heer Vos binnendringt. Heer Vos is gevreesd onder de konijnen, voor de das zijn ze minder bang. Toch is hij niet te vertrouwen. Op een dag rooft Dirk Das de kinderen van Benjamin Wollepluis om daar een lekkere pastei van te maken. Pieter en Benjamin volgen de das in de hoop de konijntjes te kunnen redden. Dat lukt uiteindelijk als de das en de vos elkaar in de haren vliegen. De konijntjes komen weer veilig thuis, maar hoe het gevecht tussen Dirk Das en heer Vos is afgelopen dat weet niemand.
Veel kinderen hebben moeite met dit open einde en vragen Potter vaak hoe het verder ging met de vos en de das. Ze licht hierover een tipje van de sluier op in antwoord op een brief:

´ Mr. Tod [de das ]had nearly half his hair pulled out of his brush [tail] and five bad bites, especially one ear, which is scrumpled up (like you sometimes see nasty old Tom Cat's ears). The only misfortune to Tommy Brock [de vos ]– he had his jacket torn and lost one of his boots.´
De verhalen van Beatrix Potter zijn niet alleen prachtig geïllustreerd, ze schrijft ook goed. De vertaling van Kernkamp-Biegel, die al jaren de kern van de Nederlandse uitgaven vormt, doet het origineel recht.

Alle verhalen van Pieter Konijn is een prachtig boek waarmee weer een nieuwe generatie kan genieten van de avonturen van Potters konijnen.

Alle verhalen van Pieter Konijn
Beatrix Potter (vertaald door Kernkamp-Biegel en Juliette Kolfmaker)

Ploegsma, 2013