Een jongen met de naam Kerstmis - Matt Haig

Hoe komen we eigenlijk aan die dikke kerstman met zijn rode muts, die zo vrolijk ´ho, ho, ho´ roept, cadeautjes in een kous stopt en zich voortbeweegt in een vliegende slee getrokken door rendieren? In Een jongen met de naam Kerstmis worden deze vragen beantwoord. In het boek wordt het verhaal verteld over de jeugd van de kerstman die lang geleden in armoede opgroeide in Finland. De jongen heet Nikolas en is geboren op Eerste Kerstdag. Hij is elf jaar als zijn vader niet terugkeert van een expeditie naar het Verre Noorden op zoek naar elfen. Nikolas besluit zijn vader te gaan zoeken. Twee dieren vergezellen hem: muis Miika die ervan droomt ooit kaas te kunnen eten en een rendier. Nikolas vindt sporen van zijn vader en hij ontmoet ook elfen, maar daarmee lijken de problemen pas te beginnen.

De Britse Matt Haig verwierf onder andere bekendheid met zijn boek Redenen om te blijven leven ( Lebowski, 2015) waarin hij het overwinnen van zijn depressie beschrijft. Haig is ook kinderboekenschrijver, maar het is alweer acht jaar geleden dat een van zijn kinderboeken in het Nederlands werd vertaald. Aanleiding tot het schrijven van een kerstboek was een vraag van zijn zoon naar de jeugdjaren van de kerstman.
Het verhaal van Nikolas, dat rond Kerstmis speelt, heeft verschillende elementen. Het is spannend, vol humor, hier en daar ernstig en het draagt de kerstgedachte uit.
Nikolas´ leven komt verschillende keren in gevaar, bijvoorbeeld tijdens de barre tocht naar het Verre Noorden of als een waarheidself niet kan wachten zijn hoofd op te blazen. De spanning wordt aanzienlijk verlicht door Haigs humor, onder andere op het moment dat Nikolas zich in een uitzichtloze situatie bevindt en zich radeloos afvraagt of er ergens op de aarde een jongen is die nog ongelukkiger is dan hij. Haig geeft dan antwoord: ´Ja hoor, die was er. Hij heet Gatu en woonde in India. Gatu was door de bliksem getroffen toen hij in een beekje ging plassen. Heel akelig.´ Haig houdt wel van wat poep-en- pieshumor, zo laat hij rendier Blixen hier en daar een welgemikte grote boodschap droppen.
Maar er komen ook ernstige zaken aan de orde, want Haig weet als geen ander dat pijn bij het leven hoort.  
Uiteindelijk vindt Nikolas zijn bestemming in het verspreiden van zijn boodschap: ´Er is écht magie in deze wereld. En ik en de elfen en een paar mooie vliegende rendieren zullen het jou en alle kinderen van de wereld bewijzen, elke kerstochtend, wanneer je een kous vol cadeautjes vindt.´
Het boek is rijkelijk geïllustreerd met aantrekkelijk zwart-wit tekeningen van Chris Mould.

Een jongen met de naam Kerstmis is een spannend, leuk, goed geschreven kerstverhaal. Wat mij betreft het leukste kerstboek van dit jaar.

Een jongen met de naam Kerstmis
Matt Haig (tekst, vertaald door Karin Pijl) met illustraties van Chris Mould

Moon, 2016