12 tot 15 jaar
Bizar - Sjoerd Kuyper
Sallie Mo besluit dat als ze niet mag lezen, ze zal gaan schrijven en wel het beste boek van de wereld. Het wordt een dagboek over wat ze meemaakt en over wat ze denkt. Dat is het boek dat de lezer voor zich heeft.
Het is zomervakantie en Sallie Mo gaat met haar moeder naar een eiland waar ze samen met twee andere vrouwen en hun kinderen op een camping neerstrijken. Dit gezelschap brengt al enige jaren op deze manier de vakantie door. De vrouwen gaan op mannenjacht en de kinderen gaan hun eigen gang. Die kinderen zijn de veertienjarige Dylan waar Sallie Mo in stilte verliefd op is, de achtjarige zachtmoedige Beitel en de zestienjarige Donnie die volgens Sallie Mo ‘ergens op een kruising zijn ziel geruild heeft voor hoge cijfers’.
Op een dag ontdekken Dylan en Sallie Mo dat een meisje zich schuilhoudt in een bunker. Het is Jackie, dochter van een bankier. Ze heeft haar twee achtjarige broertjes ontvoerd en wil wraak nemen op haar vader die bankier is, want ‘bankiers zijn de grootste schoften die er op de wereld bestaan’.
De dagboekvorm geeft de schrijver veel vrijheid om te spelen met vorm en inhoud. Naast beschrijvingen van gebeurtenissen deelt verteller Sallie Mo ook haar gedachten en die zijn rijk en origineel. Ze denkt bijvoorbeeld na over integratie, ze berekent hoeveel woonruimte beschikbaar zou kunnen zijn in Nederland of ze analyseert op ludieke wijze scheldwoorden. Kuyper legt zijn personages fijne rake oneliners in de mond, zoals ‘Normen en waarden gelden alleen voor kinderen en bejaarden’ of ‘Geld en God maken alles kapot’.
Sallie Mo heeft tot nu toe vooral in een boekenwerkelijkheid geleefd en ze gebruikt die kennis onder andere door commentaar te geven op haar eigen schrijfstijl. Skakespeares Hamlet is haar lievelingsboek en thema’s hieruit keren regelmatig in het verhaal terug. Bijvoorbeeld in het filosoferen over ‘de waarheid’. Sallie Mo poneert daarbij de stelling dat je alleen in boeken mensen kunt geloven, omdat je immers in hun gedachten kunt kijken. Maar dit blijkt niet waar. Helaas.
Bizar is een groots overdadig boek dat kolkt en bruist. De schrijver geeft de lezer een niet opdrogende stroom aan mooie zinnen, prachtige oneliners, interessante gedachten, boeiende personages, spannende gebeurtenissen, komische opmerkingen en emotionele klappen. Het is een boek waarmee je niet in een keer klaar bent en waar veel elementen in zitten die uitnodigen om over na te denken. Het is ook een boek waarin al het eerdere werk van Kuyper samenkomt. Zo vinden we in dit verhaal onder andere de dromerige warmte uit de Robinboeken, de komische en ontroerende familieperikelen uit Hotel De Grote L en ook de veelkleurige overdadigheid uit De duik. Bizar is een boek dat de lezer veel geeft en een leven lang meekan.
