Brons - Linda Dielemans

‘Wáár gaat dit boek over? Over brons? Wat is dat nou voor een onderwerp? Nou, een behoorlijk spannend onderwerp, dat kan ik alvast verklappen! Anders was dit boek er nooit gekomen. En geef maar toe, eigenlijk ben je best nieuwsgierig. Want je bent al aan het lezen.’

Dit zijn de woorden waarmee Linda Dielemans je het boek intrekt. En ze zegt niets teveel, want over ‘heel oud brons’ en de bronstijd is veel te vertellen. Dielemans is daarvoor de aangewezen persoon. Ze is archeoloog en ze is ook een goede kinderboekenschrijfster. Haar fictieboek Schaduw van de leeuw kreeg dit jaar de Senaatsprijs van de Nederlandse Kinderjury.
     Brons is een informatief boek, waarin ook enkele verhalen zijn opgenomen. Dielemans baseert haar informatie op het onderzoek van archeoloog David Fontijn die verbonden is aan de Universiteit van Leiden. Zijn onderzoek draait om de vraag waarom mensen in de bronstijd (2000-800 v. Chr.) waardevolle voorwerpen achterlieten op plekken die vaak ver van huizen en erven verwijderd waren en meestal aan water grensden.

     Dielemans bouwt het informatieve verhaal zorgvuldig op. Eerst neemt ze de lezer mee in de verwondering die de mensen in de bronstijd moeten hebben ervaren toen ze op koper stuitten. De mensen moeten door middel van experimenteren hebben ontdekt hoe je koper en tin tot brons kunt smelten en welke mogelijkheden dit nieuwe materiaal bracht. Zo verliezen bronzen voorwerpen, in tegenstelling tot stenen voorwerpen, hun waarde niet omdat je brons oneindig vaak kan gebruiken omdat je het kunt omsmelten. De ontdekking van het brons veranderde de samenleving. Omdat de grondstoffen niet overal te vinden waren ontstaan er handelsroutes en werden er afspraken gemaakt over de waarde van bronzen voorwerpen. Dielemans legt helder uit hoe dat zit.
     Met de komst van het brons worden ook de eerste zwaarden gemaakt, in het hoofdstuk Brons en bloed beschrijft Dielemans hoe uniek dit was. Ook vertelt ze meer over het zwaard van Ommeschans (in Leiden te zien), een bijzonder mooi gemaakt voorwerp dat omgeven is met raadsels.
     Dielemans weet de onderzoeksresultaten van David Fontijn knap om te zetten in een begrijpelijk en prettig leesbaar verhaal. Om de informatie nog dichter bij de lezer te brengen zijn er een aantal fictieve verhalen opgenomen. Hierbij valt op dat Dielemans voor een origineel perspectief kiest, alle verhalen worden vanuit het brons vertelt. Zo komt het koper in de grond aan het woord, de radnaald van Mare en de zwaarden Roek en Tark.

Het boek ziet er prachtig uit. Sanne te Loo maakte niet alleen paginagrote illustraties die het leven in de bronstijd weergeven, ze tekende ook een kaart en rotsgravures. De fictieve verhalen staan op fraai gekleurde bladzijde. Dat maakt extra duidelijk dat het informatieve verhaal hier onderbroken wordt voor fictie.

Brons is een interessant en aantrekkelijk geschreven boek over een origineel onderwerp. De mooie vormgeving en de prachtige illustraties van Sanne te Loo doen de inhoud recht. Een heel fijn boek!

BronsLinda Dielemans met illustraties van Sanne te Loo

Fontaine, 2019