De eekhoorn legt een ei - Janneke Schotveld


Na twee boeken waarin Janneke Schotveld zich liet inspireren door sprookjes, waagt ze zich nu aan de fabels. Wat een fabel is staat vermeld achter in het boek: het is een kort moraliserend verhaal met dieren of zaken als handelende personen. Het meest bekend zijn de fabels van Jean de la Fontaine (1621-1695) en die van Aesopus die vermoedelijk rond 600 voor Christus leefde. Janneke Schotveld baseerde haar verhalen ‘heel losjes’ op deze traditionele fabels en verzon ook enkele ’ gloednieuwe’.
Sommige fabels wijken in hun verhaallijn nauwelijks af van het bekende, zoals de fabel over De schildpad en de haas doen een wedstijdje en De vos, de kraai en het blokje kaas. In andere verhalen voegt de schrijfster hedendaagse maatschappelijke elementen toe. Zo krijgt Gregorius de krekel die zijn tijd verdoet met zingen te maken met een bever die meent dat bevers ‘de beste zijn’ en komt een kok tot inkeer als hij zijn varkens in de ogen kijkt en kookt sindsdien alleen nog vegetarisch.
Enkele fabels verzon Janneke Schotveld zelf, al hebben ze vaak wel een verhaallijn en/of moraal die bekend is. Bijvoorbeeld het titelverhaal, De eekhoorn legt een ei, waarin het principe van de roddel die steeds groter wordt het thema is. Echt nieuw is de fabel waar het draait om vriendschap en de haas ervaart dat je weinig hebt aan veel vrienden op ‘fabelbabbel’ en je beter een goede buur kunt hebben.
Niet echt een fabel, want de moraal blijft verborgen in de tekst, is De mieren hebben het gedaan. In dit verhaal (dat ook wat te lang is om voor een fabel door te gaan) wordt beschreven hoe de sfeer in het bos ‘de laatste tijd een beetje grimmig is’. Een nieuwe bewoner, een specht met een witte kuif, zegt tegen ieder dier dat het horen wil ‘het komt door de mieren’. Al snel roepen de dieren dat ze ‘minder, minder’ mieren willen.
De fabel als moraliserend verhaal blijft overiend door stevige levenslessen niet te verzachten. Er zijn verschillende dieren die aan het einde van het verhaal te betreuren zijn. Ook benadrukt Janneke Schotveld een aantal keer het onvermijdelijke in zinnen als ‘zo zijn katten’ of ‘had ze maar geen kip moeten worden’. Grappig detail van de verhalenbundel is dat hoofdpersonages uit het ene verhaal als bijfiguren kunnen opduiken in een ander verhaal.
De fabels zijn, zoals we van Janneke Schotveld gewend zijn, vlot geschreven en een feest om voor te lezen. Haar moderne taalgebruik past verrassend goed bij de bekende verhalen, bijvoorbeeld een zin als ‘ze paste natuurlijk voor geen meter bij elkaar’ of een uitroep als ‘totaal niet’ zijn niet storend.
De fabels zijn uitgegeven in een groot en rijkelijk geïllustreerd boek. De kleurrijke en sfeervolle illustraties zijn van Noëlle Smit.

De eekhoorn legt een ei is een fijne bundel met moderne voorleesfabels die traditionele en eigentijdse elementen bevatten. Heerlijk geschreven en kleurrijk geïllustreerd.


De eekhoorn legt een ei en andere fabels
Janneke Schotveld met illustraties van Noëlle Smit 
Van Goor, 2021