9 tot 12 jaar
Vanaf hier kun je de hele wereld zien - Enne Koens
Onzichtbaar kauwend op een plakje worst van de slager dat ze eigenlijk niet mocht aannemen loopt negenjarige Deetje achter haar moeder aan op weg naar huis. Onderweg maakt ze een praatje met postbode Bilal die bezig is de brievenbus te legen. Als hij wegrijdt en ook haar moeder inmiddels uit zicht is, ziet ze een brief op straat liggen. Ze pakt hem op en neemt hem mee.
Het adres op de brief is doorgekrast en vervangen door ‘retour afzender’. De postcode van de afzender is onleesbaar. Deetje besluit de brief te lezen. Het is een brief van een persoon die iemand mist ‘misschien moeten we vergeten wat er allemaal gebeurd is.’ De ondertekening is niet te ontcijferen, iets met een P, of een B of een D.
Deetje wil de brief bezorgen en vraagt zich af of ze iemand kent die iemand mist. Ze besluit onderzoek te doen en ondervraagt de mensen uit haar buurt. Al snel blijkt dat iedereen wel iemand mist. Deetje heeft hulp nodig. Daarvoor hoeft ze niet bij haar moeder aan te kloppen, die houdt niet van zoektochten en avontuur. Deetje deelt haar geheim liever met vriend en klasgenoot Vito. Samen gaan ze aan de slag en dat leidt onvermijdelijk naar het moment waarop Deetje ook zelf bij de vraag uitkomt of ze iemand mist.
Enne Koens heeft een prachtig verhaal geschreven dat draait om vriendschap en liefde die onder andere tot uiting komt in gemis. De zoektocht naar de afzender van de brief brengt Deetje in contact met verschillende mensen. Zij vertellen haar hun verhaal. Het zijn vaak verhalen waarin maatschappelijke thema’s doorklinken, zoals vluchten voor oorlogsgeweld, kortstondige roem na een televisieoptreden, een vechtscheiding of de angst dat de wereld binnenkort vergaat.
Deetje luistert en stelt vragen en zo leert de lezer haar kennen als een ondernemende meid die makkelijk contact maakt. Heel anders dan haar moeder, of zoals Deetje dat verwoordt: ‘als je ons zou omdraaien bij memory, dan was je beurt zeker voorbij.’ De verschillen tussen moeder en dochter zijn zo groot dat Deetje er zelfs aan twijfelt of haar moeder wel haar echte moeder is. Deetje gaat daarom op zoek naar aanwijzingen over haar verleden.
Enne Koens schrijft mooi over verschillende levensthema’s zoals de wens geliefd te zijn, erbij willen horen en familiebanden. Vooral de band tussen Deetje en haar moeder weet ze subtiel neer te zetten. Ondanks de grote verschillen tussen moeder en dochter is het duidelijk dat de twee veel van elkaar houden. Ook de andere personages en hun verhalen komen goed uit de verf. Het is knap hoe Enne Koens erin slaagt in betrekkelijk weinig woorden een personage en zijn/haar verhaal tot leven te brengen en daarbij weg te blijven bij eendimensionale clichés. Haar stijl kenmerkt zich door een subtiele afwisseling van uitgebreid vertellen met oog voor goed gekozen details en dingen ongezegd laten. Het levert een rijk veelzijdig verhaal op dat nog geruime tijd aan de lezer blijft plakken.
Vanaf hier kun je de hele wereld zien is een uitstekend geschreven verhaal over liefde, vriendschap, familie en gemis waarmee Enne Koens laat zien dat ze inmiddels tot een van de beste schrijfster van ons land gerekend kan worden.
