Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda - Bibi Dumon Tak


Bibi Dumon Tak kunnen we wel de koningin van het informatieve dierenboek noemen. Haar boeken zijn vaak bekroond en bejubeld waarbij vooral haar unieke stijl wordt geprezen. Dumon Tak mag graag met de vorm van het informatieve boek spelen. Ze schreef bijvoorbeeld een boek vol dierenweetjes in de vorm van een dichtbundel (Laat een boodschap achter in het zand, Querido 2018). Met het boek Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda heeft de schrijfster opnieuw een originele insteek gevonden: ze laat dieren over elkaar een spreekbeurt houden. Dat doen de dieren omdat de spreekbeurten van mensen vaak ‘supersaai’ zijn en omdat ‘ze alles door hun eigen mensenogen bekijken’.
Er komen heel verschillende dieren aan het woord, waaronder een halsbandparkiet, een brulaap, een mol, een heremietkreeft en een fruitvlieg. Vaak is het onderwerp van de spreekbeurt ingegeven door een persoonlijke interesse. Zo houdt de poetsvis zijn spreekbeurt over de haai, de zebra houdt het bij ‘puur zwart-witte dieren’ en de doodshoofdvlinder kiest voor het doodshoofdaapje. Daar staat dan weer de kerkuil tegenover die niet kiest voor de Christushagedis, het lieveheersbeestje of de kruispin, maar gaat voor de Tasmaanse duivel.

Niet alleen de spreekbeurten staan beschreven, ook het wel en wee rond het houden van de spreekbeurt, zoals de vraag naar ‘tips en tops’ of het verzoek het gesprek ‘centraal’ te houden. Ook andere herkenbare situaties komen langs, zoals de spreker die verschrikkelijk zenuwachtig is, de spreker die verzandt in een opsomming of de spreker die niet verder kijkt dan zijn eigen belangstelling. Van dat laatste is de vos een goed voorbeeld, hij bespreekt uitsluitend de eetbare gedeelten van de gans.
Serieuzer wordt het als er beschuldigen zijn over fake news en er is zelfs een spreker die aanvankelijk niet eens aan zijn spreekbeurt mag beginnen omdat een aantal dieren de roddels geloven die over zijn soort de ronde doen.
Zowel de inhoud van de spreekbeurten als het gebeuren eromheen zitten vol wetenswaardigheden over dieren. Zoals we van Dumon Tak gewend zijn is de informatie nooit saai en weet ze altijd weer verrassende dingen te vertellen. Ook het commentaar dat de dieren geven is leerzaam. Het laat zien hoe ze met elkaar omgaan en daarbij is niets menselijks hun vreemd. Ze delen ook regelmatige een sneer richting de mens uit. De taalgrapjes en Dumon Taks fijne humor houden de toon licht.

Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda is een origineel dierenweetjesboek waarin informatie, sociaal gedrag en humor soepel samensmelten. De geweldige illustraties van Annemarie van Haeringen maken het af.

Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda
Bibi Dumon Tak met illustraties van Annemarie van Haeringen
Querido, 2022

© Annemarie van Haeringen