9 tot 12 jaar
Dát bedoel ik, zei de zalm - Joke van Leeuwen
April is de Maand van de Filosofe en dit jaar is het thema: weerloos en waardevol. Sinds een aantal jaar verschijnt er een speciaal geschreven kinderboek rond deze campagne, dit jaar geschreven en getekend door Joke van Leeuwen. Dát bedoel ik zei de zalm is de titel.
In het boek laat Van Leeuwen in een kettingverhaal tal van personages aan het woord, te beginnen met de wind en een pluisje. Het pluisje wordt van een dure trui getrokken en komt terecht in een kampioensbeker, die beker valt in het water en komt daar oog en oog te staan met een zalm, de zalm raakt weer in gesprek met een zandkorrel enzovoort. Uiteindelijk komt de lezer weer uit bij het pluisje en de wind en dan is het verhaal rond.
Iedere ontmoeting leidt tot een dialoog en daarin zit de schoonheid van het boek. Met weinig woorden schetst de schrijfster de karakters van haar personages en zet ze tegenover elkaar. In deze gesprekken werkt Van Leeuwen het thema ‘weerloos en waardevol’ op verschillende manieren uit, waarbij de goede verstaander de verwijzingen naar maatschappelijke thema’s niet zal ontgaan. Bijvoorbeeld als de kampioensbeker die zichzelf omschrijft als ‘de beker-geworden overwinning’ met passie de noodzaak van excelleren uitdraagt: ‘Iedereen moet excelleren. Iedereen moet beter zijn dan iemand anders’. Waarop zijn gesprekspartner de zalm, die zich vooral bezighoudt met de vraag of de beker een goede schuilplaats zou kunnen zijn, opmerkt: ‘Dat kán toch niet? Als iederéén beter is dan iemand anders, dan is iedereen even góéd. Ja toch, niet dan?’ Het is een van de vele dialogen uit het boek die uitnodigen om over na te denken en te bespreken.
In de dialogen is ook plaats voor taalspel, bijvoorbeeld in de dialoog tussen het net en de zilvermeeuw. De zilvermeeuw beschuldigt het net van discriminatie en beticht het van meeuwenhaat. Het net ziet zichzelf niet als hater, maar als een maatregel.' Ik zorg voor orde. En orde is belangrijk, het is onmisbaar. Ik ken mijn taak.' Discriminatie of ordehandhaving, de lezer mag het zeggen.
Veel wat weerloos, klein en kwetsbaar lijkt krijgt in dit boekje een stem en dan blijkt dat het weerloze, het kleine en het kwetsbare zijn eigen waarde heeft.
Joke van Leeuwen maakt de schoonheid van het kleine ook zichtbaar in haar illustraties. Zo laat ze de ‘echte schubben’ van het pluisje zien, de schoonheid van de paardenbloem en de grootsheid van een vlieg. De zwart-witillustraties zijn mooi geplaatst in de tekst. Het boekje (92 bladzijden) is sowieso mooi uitgegeven met een stevige kaft en een prettige lay-out.
Dát bedoel ik, zei de zalm is een boek vol prachtige en vaak grappige dialogen die uitnodigen tot een gesprek.
Joke van Leeuwen maakt de schoonheid van het kleine ook zichtbaar in haar illustraties. Zo laat ze de ‘echte schubben’ van het pluisje zien, de schoonheid van de paardenbloem en de grootsheid van een vlieg. De zwart-witillustraties zijn mooi geplaatst in de tekst. Het boekje (92 bladzijden) is sowieso mooi uitgegeven met een stevige kaft en een prettige lay-out.
Dát bedoel ik, zei de zalm is een boek vol prachtige en vaak grappige dialogen die uitnodigen tot een gesprek.
