De ongelooflijke ( maar waargebeurde) heldendaden van Antar - Lydia Rood


‘Antar sprong uit de boom en de wolf rende weg. Zonder zich te bedenken ging mijn broer erachteraan. Natuurlijk haalde hij hem in; hij sloeg hem met zijn staf tussen zijn ogen tot de hersens alle kanten op spatten. De wolf deed nog een paar stappen en viel om. Antar sneed de kop eraf en nam die mee naar het dorp. Hij zat onder het bloed.
    ‘Wat heb je gedaan?’ vroeg ik. Antar vertelde mij altijd alles wat hij beleefde.
    ‘Ik was aan het oefenen voor de oorlog,’ zei Antar.
    ‘Jij mag niet naar de oorlog,’ zei ik - ook al wist Antar dat best.’


Bovenstaand citaat vat het verhaal over Antar en zijn ‘ongelooflijke heldendaden’ al aardig samen. Antar is de zoon van een tot slaaf gemaakt vrouw. Zij was een Afrikaanse prinses tot ze als oorlogsbuit werd meegenomen en kinderen kreeg van een van de overwinnaars. Een zoon van een slavin heeft geen enkele status zolang zijn vader het kind niet erkend. Daarom mag Antar ook niet strijden in oorlogen, zijn taak is schapen hoeden en klusjes doen.
Toch is alom bekend dat krijgsheer Sjaddad Antars vader is, maar die erkent alleen Haroen, de zoon die hij met zijn vrouw heeft. Haroen is de verteller van het verhaal en dat laat hij na ieder hoofdstuk weten met de opmerking: ‘Ik ben Haroen en ik was erbij; ik ben zijn broertje en slimmer dan hij.’
Antar wil dat zijn vader hem erkent en om te laten zien dat hij een waardige zoon is verslaat hij de ene na de andere vijand. Maar hoe groot de buit ook is Sjaddad zet hem altijd weer op zijn plek. Antar laat zich niet snel ontmoedigen en daar heeft de mooie Abla, zijn nicht, veel mee te maken. Hij wil met haar trouwen en weigert te aanvaarden dat dit nooit zal gebeuren.
Antar is niet alleen een krijger zonder vrees, hij is ook een groot dichter. Hij krijgt veel waardering voor zijn gedichten waarin hij onder andere over zijn heldendaden vertelt en over zijn liefde voor Abla.

Het verhalen over Antar zijn geliefd in de Arabische wereld en worden onder andere verteld in stripverhalen en films. Antar is geen verzonnen personage. Hij heeft echt geleefd aan het einde van de 6e eeuw.
Lydia Rood maakt de verhalen over Antar toegankelijk voor een Nederland publiek. In een verhalende stijl die goed past bij dit Arabische verhaal neemt ze de lezer mee naar een andere tijd en cultuur. Het is duidelijk dat het leven van Antar en zijn tijdgenoten altijd onzeker is, er is voortdurend strijd. Het verhaal staat dan ook vol met het omschrijven hiervan en daarbij schuwt de schrijfster gewelddadige details niet: er wordt geslagen tot het bloed over de rug loopt, gewonden kermen om genade en er wordt gevochten tot het zand pappig van het bloed is. Antar lijkt geen afkeer van geweld te hebben, integendeel. Na een bloedige strijd maakt hij zijn zwaard schoon met zand en merkt op ‘lekker zwaard wel’.
De uitgever vindt dit boek geschikt voor kinderen tussen 7-9 jaar, wat wel erg jong is gezien de inhoud van het verhaal. Op die leeftijd kunnen kinderen immers Antars daden nog niet in een context plaatsen. Ook kun je je afvragen in hoeverre Antars gedichten (die Lydia Rood voor dit verhaal heeft bewerkt) kunnen volgen. Ook dat zijn bepaald geen kinderversjes.

Het verhaal is prachtig geïllustreerd door Juliette de Wit. De vele illustraties in kleur laten goed zien waar het verhaal zich afspeelt. We zien het landschap, we zien wat de mensen voor kleren dragen, we zien hoe ze wonen en hier en daar zien we ook het bloed dat vloeit.

De ongelooflijke (maar waargebeurde heldendaden) van Antar
Lydia Rood met illustraties van Juliette de Wit
Querido, 2023

© Juliette de Wit