Kip op je kop - Jowi Schmitz


Ik weet niet of mama al aan de school heeft verteld dat papa is uitbehandeld, maar ik ga het zéker niet zeggen. Zolang niet iedereen het weet, zolang papa nog aan tafel zit, kunnen we doen alsof hij gewoon een beetje ziek is. En nou ja, dat zijn we allemaal weleens.’

Ro praat niet over de veranderende situatie thuis sinds zijn vader ziek is. Niet over het bed in de huiskamer, niet over het ‘wondereten’ dat zijn moeder kookt, niet over mama‘s korte lontje en niet over de dingen die mama allemaal vergeet. Ook over de mooie en fijne momenten praat Ro niet, bijvoorbeeld dat papa zegt dat zij met zijn drieën het grootste wonder zijn, of hoe fijn het is samen naar de televisie te kijken. Zo zien ze het programma Droomwens waarin wensen van ernstig zieke mensen worden vervuld. Ro vraagt of zijn vader ook zo’n wens heeft en na wat aandringen vertelt papa over de leegte en schoonheid van de Mojavewoestijn in Amerika en dat hij die plek graag nog eens zou willen zien. Ro wil deze wens uit laten komen, maar hoe pak je dat aan?

Kip op je kop van Jowi Schmitz presenteert zich als een boek waarin kippen een belangrijke rol spelen; dat zien we aan de titel, de illustratie op de kaft en de tekeningen in het boek. Toch spelen de kippen slechts een bijrol, zij brengen vooral lucht in het verhaal dat voornamelijk draait om Ro en de aanstaande dood van zijn vader.
Ondanks dat de ziekte van zijn vader allesbepalend is, deelt Ro dat aanvankelijk niet met de buitenwereld. Tot Tobi op school komt, een welbespraakt levendig meisje vol met goede ideeën. Ook het gezin van Tobi, zonder moeder want die is overleden, is warm. De spontaniteit en daadkracht van Tobi en de warmte in haar gezin is precies wat Ro nodig heeft. Samen met hen gaat hij aan de slag om de wens van zijn vader in vervulling te laten gaan. 
Het is Tobi's familie die de kippen houden. Zij hebben drie kippen van de dood gered en een van die kippen is ‘een rare’. Juist deze kip heeft een voorkeur voor Ro. De kippen lopen letterlijk overal doorheen en dat doen ze ook in het verhaal. Ze zijn een welkome afleiding die helpt om de zwaarte uit het verhaal te houden.
Schmitz weet mooi te beschrijven hoe de wereld van Ro en zijn moeder steeds kleiner wordt en andere dingen op de voorgrond komen. Zo rekent Ro af met de kinderen die hem pesten, omdat hij er helemaal klaar mee is en wel wat anders aan zijn hoofd heeft. Aangrijpend wordt het als Ro uiteindelijk het onvermijdelijke onder ogen ziet; ‘Er is geen enkele manier waarop dit goed kan komen. Hoe moeten we hier doorheen leven?’

Kip op je kop is een prachtig verhaal over afscheid nemen, vriendschap en verder leven.

Kip op je kop
Jowi Schmitz met illustraties van Jeska Verstegen
Querido, 2024



© Jeska Verstegen