9 tot 12 jaar
Informatieve boeken over vergeten vaardigheden, over hoe iets gemaakt wordt in de fabriek en over de geschiedenis van ons
In deze bespreking aandacht voor drie originele informatieve boeken over uiteenlopende onderwerpen: ontdek vergeten vaardigheden, ga mee in de skilift naar verschillende fabrieken of maak een wandeling door de geschiedenis.
Het handboek van vergeten vaardigheden heeft als ondertitel Ouderwets plezier voor een nieuwe generatie. In het voorwoord wordt de lezer uitgedaagd eens na te denken over de vrijetijdsbesteding van hun grootouders. Waar vermaakten zij zich mee in een wereld zonder mobiele telefoons en online spelletjes? Dit boek geeft het antwoord en bespreekt tal van ‘vergeten vaardigheden'. Er worden uiteenlopende bezigheden besproken, bijvoorbeeld de kunst van een goede knoop leggen, hoe je een bedankbriefje schrijft, hoe een kompas werkt, hoe je augurken in moet maken of hoe je een knoop aanzet en sokken stopt. In het totaal worden er 24 vergeten vaardigheden beschreven. Bij iedere vaardigheid staat een korte inleiding waarin vaak een stukje geschiedenis over het onderwerp wordt besproken. De vaardigheden zelf worden helder omschreven met duidelijke tekeningen erbij.
Het handboek van vergeten vaardigheden is een heel inspirerend en leuk boek vol uitvoerbare ideeën om mee aan de slag te gaan. Enig minpuntje is de afsluiting van het boek waarin uitsluitend naar Engelstalige uitgaven verwezen wordt voor wie zich verder wil verdiepen in een vaardigheid.
Het handboek van vergeten vaardigheden
Elaine Batiste, Natalie Crowley, vertaald door Eefje Bosch met illustraties van Chris Duriez
Boycott, 2024
De Belgische schrijver en illustrator Pieter Gaudesaboos is vooral bekend van zijn veel bekroonde boek Een zee van liefde (2021). Met Hoe maak je dat? kiest Gaudesaboos deze keer niet voor een liefdesverhaal, maar voor een informatief boek; eentje waarin wetenschap en fantasie op een originele manier samenkomen.
Gaudesaboos neemt de lezer mee op een tocht langs verschillende fabrieken. De reis wordt gemaakt met een skilift. De tocht voert langs tien fabrieken waaronder een tennisballenfabriek, een poppenfabriek, een kauwgumfabriek en een vuurwerkfabriek. Op grote afbeeldingen zien we de fabrieken van binnen waar het productieproces in beeld wordt gebracht. Korte teksten geven daarbij uitleg. De tekst is duidelijk en de tekeningen zijn speels en creatief. Als iets wordt gemengd zien we bijvoorbeeld een grote keukenmixer en de productielijnen lopen alle kanten op. We zien ook verschillende mensen aan het werk. Het is een levendig geheel, maar toch blijft het overzichtelijk.
Naast uitleg hoe een product wordt gemaakt is er ook aandacht voor zaken rond dat product. Vaak is dat een stukje geschiedenis, maar ook onderwerpen die samenhangen met het besproken product komen aan de orde, bijvoorbeeld de vraag hoe je kauwgum kunt recyclen of hoeveel insecten er in een kerstboom zitten.
Hoe maak je dat? is een prachtig uitgegeven boek waarin veel te zien en te ontdekken valt.
Hoe maak je dat?
Pieter Gaudesaboos
Lannoo, 2024
Voor de mooiste is het nieuwe informatieve boek van Ted van Lieshout. In de inmiddels vertrouwde vorm van een dialoog met een onbekende gesprekpartner maakt Van Lieshout een wandeling door de geschiedenis van Europa en Noord-Amerika. De wandeling voert langs verschillende personen, kunstwerken en historische foto’s die tijdens het gesprek tot leven komen en zo een beeld geven van de geschiedenis. Die geschieden is niet chronologisch geordend, noch een uitputtend overzicht. Het is een tocht langs interessante verhalen die door associaties aan elkaar verbonden worden. Neem bijvoorbeeld de appel die zo mooi op de kaft pronkt. Van Lieshout vertelt over de twistappel die de Griekse godin Eris tussen de goden wierp. Dit verhaal leidt vervolgens naar een gesprek over sprookjes en via de kunst komt het gesprek daarna op de vraag in hoeverre kunst ‘nep’ is. De dialoog tussen de schrijver en zijn naamloze gesprekspartner vormt de rode draad die een soepele overgang van het ene naar het andere onderwerp mogelijk maakt. In de dialogen tussen de schrijver en zijn gesprekspartner worden een aantal thema’s meerdere keren besproken, bijvoorbeeld het maken van keuzes.
De dialoog beperkt zich niet tot gesprekken over het verleden. Van Lieshouts gesprekspartner blijkt een gehandicapte broer te hebben en zich daar verantwoordelijk voor te voelen, ook als dit betekent dat eigen wensen daarvoor moeten worden ingeleverd. En dat roept dan weer de vraag op hoe vrij je bent in het maken van keuzes en of je recht hebt op geluk. Zo verwerkt Van Lieshout ook filosofische elementen in zijn boek.
De wandeling wordt mooi afgerond door opnieuw een appel te bespreken, deze keer het logo van Apple (overigens een verhaal dat door de ontwerper van het logo ontkracht wordt. Voor zover ik kan nagaan is dit de enige onjuistheid in het boek). Van Lieshout rondt de wandelestafette af met een passend en mooi cadeau voor zijn gesprekspartner.
Voor de mooiste is een boeiende wandeling langs verrassende uitzichtpunten.
