Oever - Ludwig Volbeda


‘Wat ik je wil uitleggen, kán ik niet uitleggen, niet rechtstreeks althans. Het kan alleen via omwegen, voorbeelden, verhalen.’


Aan het woord is Jip die brieven schrijft aan een jongen uit de klas. Overigens is Jip niet van plan die brieven ook daadwerkelijk te sturen. In de brieven denkt Jip na over de wereld, bevraagt dingen en beschrijft de liefde voor de natuur. Ook schrijft Jip over ouders, klasgenoten, leerkrachten en over de vriendschap met Oever. Oever woonde in de buurt en was jarenlang Jips beste vriend, tot dat het stopte. Jip schijft ook over de tekenopdracht die na de meivakantie moet worden ingeleverd. Jip kan heel goed tekenen, maar een zelfportret op papier krijgen lukt niet.

Oever is het schrijfdebuut van Ludwig Volbeda. Tot dit boek uitkwam was hij bekend als zeer succesvol illustrator die prestigieuze nationale en internationale prijzen won. Ook als schrijver krijgt Volbeda veel waardering, dit boek is onder andere genomineerd voor de Boon en de Woutertje Pieterse Prijs.
Oever is een brievenroman waar we deelgenoot worden van het wel en wee van de introverte Jip. De brieven zijn gericht aan een jongen waar Jip duidelijk verliefd op is en dat wordt mooi en subtiel duidelijk in de eerste zinnen van het boek: 

Je zal je wel afvragen wat ik bij jou in de straat deed? 
Niks.
Ik kwam er gewoon toevallig langs, toen ik van oma terugfietste. Nou ja, toevallig, ik moest er wel een beetje voor omfietsen. Meer nog dan ik dacht eigenlijk.’
 
‘Volbeda schrijft zoals hij tekent’ is een veelgehoorde opmerking die ik alleen maar kan onderschrijven. Net als zijn tekenwerk is zijn taal rijk en vol prachtige details. Zo noemt hij dingen die in een rommelbakje belanden ‘tussen kwijt en bewaard’. Later in het boek komt Volbeda terug op dit beeld als hij Jips gevoelens verder inkleurt.
De lezer leert Jip steeds beter kennen. Langzaam maar zeker dringt tot de lezer door dat het niet echt duidelijk is of Jip een jongen of een meisje is. Volbeda geeft kleine aanwijzingen die de lezer op het spoor kunnen zetten, maar wel zo dat er ook direct een vraagteken bij staat. Daarmee wordt gender, naast vriendschap en liefde een belangrijk thema in het verhaal.  

Oever
Ludwig Volbeda
Querido, 2024

nb Op 12 april 2025 kreeg Ludwig Volbeda voor Oever de Woutertje Pieterse Prijs.