Eend Ed heeft een baaldag - Kaye Umansky


Eend Ed is normaal gesproken charmant, beleefd, attent en hulpvaardig. Hij is een eend met een groot hart. Tot de dag dat hij met zijn verkeerde been uit bed stapt. ‘Bij het opstaan voelde hij zich merkwaardig. Helemaal niet beleefd, attent of aardig. Hij was nukkig en nors, snibbig en sikkeneurig. Hij was kribbig en knorrig, heetgebakerd en humeurig.’
Met een boos gezicht strikt hij een zwarte strik om en begint aan een dag vol onaardigheden. Hij wordt kwaad op de kat, hij beent iedereen voorbij zonder te groeten, hij dringt voor en in de bus staat hij niet op voor een bejaarde schildpad.
De vrienden van eend Ed weten niet wat ze meemaken. Ze besluiten in te grijpen: ‘Wat er ook is, we moeten er voor hem zijn. Als je je rot voelt, is gezelschap van vrienden fijn.’

De Engelse schrijfster Kaye Umansky kennen we in Nederland vooral van haar heksenserie, uitgegeven door Lemniscaat, die ze schreef voor kinderen vanaf een jaar of negen. Ze schrijft echter ook voor jongere kinderen en daar is dit prentenboek een aansprekend voorbeeld van.
Het verhaal heeft een duidelijke opbouw en dat is prettig voor jonge lezers. In de tekst schuwt de schrijfster (en de vertaalster) enkele minder gebruikelijke woorden niet, bijvoorbeeld in de omschrijving van het gedrag van eend Ed. Op de tekeningen is te zien hoe charmant, beleefd of negeren eruit zien. De rijmende tekst leest prettig voor, alleen is het jammer dat de laatste zin niet rijmt en daarmee een storende stijlbreuk is.

De illustraties van Ben Mantle spelen een belangrijke rol en ondersteunen de tekst op een speelse leuke manier. Hij schept een kleurrijke wereld die door verschillende dieren wordt bewoond. De illustraties zitten vol leuke details en nodigen uit om ze goed en vaak te bekijken. De dieren houden zich bezig met menselijke activiteiten. Er is een bloemenverkoper, kleine eendjes met een helmpje op krijgen duikles, een egel maait het gras en een muis loopt voorbij met een koffertje. Een menselijke wereld dus, bevolkt door dieren.
De achtergrond is rustig, wit of in een warme kleur. Alleen als eend Ed met zijn verkeerde been uit bed is gestapt onderstreept een zwarte achtergrond zijn stemming. Als hij echter met zijn boze bui naar buiten gaat is de omgeving niet veranderd en dat maakt zijn onbeschofte gedrag extra duidelijk. Kinderen zullen waarschijnlijk, net als de dieren in het verhaal, geschokt zijn door het humeurige egoïsme van de anders zo aardige eend. Wellicht zullen ze ook wel een beetje genieten van het feit dat eend Ed alleen maar doet waar hij zin in heeft.
Het verhaal heeft een duidelijke moraal en dat is dat vrienden elkaar niet in de steek laten, ook niet als ze een baaldag hebben.

Eens Ed heeft een baaldag
Kaye Umansky, vertaald door Kirsten Verhagen met illustraties van Ben Mantle
Veltman, 2023

© Ben Mantle